GESLOTEN | Naar een groeigerichte leermentaliteit

Titel: Naar een groeigerichte leermentaliteit
         Mindset in het voortgezet onderwijs #HOEDAN?
Schrijver: Sandra van Aalderen
Uitgeverij: Bazalt
Bladzijdes: 200
Thema: leermentaliteit

Ben je op zoek naar manieren om de motivatie van leerlingen op jouw school te vergroten, dan biedt dit boek absolute uitkomst. In drie delen wordt, aan de hand van voorbeelden, besproken hoe leermentaliteit bij leerlingen zelf, in de klas en op school kan worden versterkt. In dit boek lees je over willen, kunnen en mogen leren. Over motivatie en doorzettingsvermogen. Niet altijd is schoolsucces afhankelijk van je intelligentie of aanleg. De manier waarop je denkt over je eigen intelligentie en je houding ten opzichte van leren, je leermentaliteit, is net zo belangrijk voor je schoolloopbaan. Die mentaliteit is aan te leren, vandaar dit boek. Geschreven voor docenten, mentoren en opvoeders.

Deel 1 gaat over de leermentaliteit van de leerling: Uitgelegd wordt, wat leermentaliteit inhoudt en welke effecten het heeft op het leergedrag van leerlingen. Leermentaliteit is het geheel aan impliciete overtuigingen over de veranderbaarheid van intelligentie. Daarnaast is het leervermogen het vermogen om nieuwe informatie te begrijpen en verwerken. We spreken van groeigerichte leermentaliteit als je de overtuiging hebt het leervermogen te kunnen veranderen, ondanks de aanleg voor leren die je hebt meegekregen. Je richt je op de ontwikkeling meer dan op het resultaat. Je kunt niet alles bereiken wat je maar wilt, maar wel leren het beste uit jezelf te halen. Het boek gaat over de ontwikkeling als individu, niet die ten opzichte van anderen. Je hoeft leren niet altijd leuk te vinden: het gaat erom dat je niet wegloopt van moeilijkheden.
Ook de werking van de hersenen wordt in dit deel besproken. Hoe je hersenen zich ontwikkelen is medeafhankelijk van wat je je hersenen aanbiedt. Ook speelt het verschil tussen motivatie en mentaliteit een rol: Motivatie beschrijft de reden waarom een leerling leert, terwijl mentaliteit de houding aangeeft ,waarmee de leerling met leersituaties omgaat. Ze beïnvloeden elkaar.

Deel 2 gaat over de leermentaliteit in de klas: Leerlingen leren doorgaans voor de toets en niet om kennis op te doen. Een omgeving creëren waar ze daadwerkelijk naar doelen aan het toe groeien zijn is wenselijk. In dit tweede deel wordt ingegaan op hoe je als docent ruimte kunt creëren om die groeimentaliteit te stimuleren. Richt je als docent vooral op de ontwikkeling van leerlingen en niet op het bevestigen van je eigen verwachtingen. Hoe krijg je je leerlingen leergierig? Maak het proces van je leerlingen zichtbaar en richt je complimenten daarop, niet op het resultaat, Een stappenplan voor complimenten biedt hier uitkomst. Complimenten maken onderdeel uit van feedback. Een compliment is een soort van beloning; feedback is veel informatiever. Ga in je lessen uit van je leerdoelen en niet van je methodedoelen, zo wordt voor iedereen duidelijk welke kennis geleerd gaat worden. Toetsen moeten gebruikt worden ter ondersteuning van het leerproces en niet alleen als beoordeling.
Ook in loopbaanbegeleiding van leerlingen kan mentaliteit een grote rol spelen. In loopbaangesprekken kan aandacht worden besteed aan onderliggende overtuigingen. In dit deel vind je vier ingangen die je kunt gebruiken bij het voeren van een groeigericht gesprek.

Deel 3 gaat over de leermentaliteit op school: Hoe bevlogen je als docent ook bent, om verandering aan te willen brengen in leermentaliteit ben je afhankelijk van anderen bij jou op school. Niet alleen de docenten zelf, ook het team als geheel en de directie en leidinggevenden spelen hierin een belangrijke rol. Hoe zorg je ervoor dat iedereen op school kijkt naar het leerproces van de leerling en niet alleen maar naar diens cijfers?
Er bestaat ook een onbewuste leermentaliteit, die je terug kunt horen in gesprekken die je voert met je collega’s over leerlingen. Verwachtingen en overtuigingen spelen daarbij een rol. Je mag ze hebben, maar wees jezelf bewust van waar ze vandaan komen. Om een rapportvergadering richting ontwikkeling te sturen, vind je in dit deel een reeks vragen die je jezelf kunt stellen. Zoals: Zijn mijn argumenten bij het opstellen van een advies voor een leerling wel eerlijk naar deze leerling toe? Je kunt deze gesprekken filmen en met elkaar terugkijken om te analyseren. Een team dat gezamenlijk doelen stelt en zich daar ook verantwoordelijk voor voelt, is nodig voor een succesvolle schoolontwikkeling. De houding van de teamleiders is hierbij van belang. Ruimte voor het team, om zich te ontwikkelen en om te leren van en met elkaar hoort daarbij. Een groeigerichte leermentaliteit zit in alle lagen van de school: in taalgebruik, opdrachten, feedback en in aandacht.

Na ieder deel in dit boek wordt er een puntsgewijze samenvatting gegeven van de belangrijkste feiten, onder de noemer ‘Alles op een rij’. Naast mooie en herkenbare theorie, biedt dit boek handvatten ter observatie en onderzoek van de leermentaliteit van jouw leerlingen. Een krachtig en duidelijk geschreven boek, wat precies de kern raakt van hoe het onderwijs eruit zou moeten zien.

Zomer Winactie

Speciaal voor lezers van PrimaOnderwijs mogen wij 3 boeken weggeven! Wil je kans maken op het boek Naar een groeigerichte leermentaliteit? Vul onderstaand formulier in!