GESLOTEN | Maakonderwijs leert je denken met je handen

Astrid Poot, maker in hart en nieren, is blij dat er in het onderwijs steeds meer ruimte komt voor leerlingen om te experimenteren, te onderzoeken en zelf oplossingen te bedenken. ‘Maakonderwijs biedt leerlingen de kans om op een andere manier te excelleren. Met je handen en met allerlei gereedschappen en materialen, en met gebruik van je verbeelding en je creativiteit. Het denkproces toont zich in een maakproduct. Je denkt met je handen. Maakonderwijs is een verbreding van het palet dat kinderen hebben om hun ideeën tot uiting te brengen’, aldus Astrid, ‘en ligt in het verlengde van onderzoekend en ontwerpend leren.’

Astrid is opgegroeid op het platteland. 'Mijn ouders trokken de stad uit op zoek naar ruimte voor hun kinderen. Hun ideaal was dat wij ons konden ontplooien door zelf op ontdekkingstocht te gaan. Dat is aardig gelukt. Al jong leerde ik zagen en timmeren en kon ik als de beste vuur maken.' Nu woont Astrid met haar eigen gezin in Amsterdam. De idealen van haar ouders wilde ze doorgeven, maar dat ging niet vanzelf. 'Ik kwam erachter dat de omgeving van grote invloed is, maar ook de prikkels die kinderen in de huidige tijd krijgen, bijvoorbeeld van hun telefoon en computer.'

Lekkersamenklooien

Astrid bedacht allerlei manieren waarop stadskinderen zich toch konden ontplooien, zoals zij dat in haar jeugd had kunnen doen. De maakideeën die ze ontwikkelde, waren in haar eigen gezin een succes. Er moeten meer ouders zijn, die hiermee zitten, dacht ze. 'De jonge ouders van nu zijn opgegroeid in welvaart. Alles wat je wil, kun je kopen. Toen ik opgroeide, moesten we dingen zelf maken en repareren. Dat werkte voor mij heel inspirerend.'

Vanuit die gedachte richtten Astrid en goede vriend Peet Sneekes vervolgens Stichting Lekkersamenklooien op. De stichting zet zich in voor het herontdekken van de juiste plek van maken in leven en onderwijs. In eerste instantie wilden ze zich met de stichting helemaal niet richten op scholen. ‘Ouders vormden onze doelgroep’, legt Astrid uit. ‘We wilden niet de zoveelste externe partij worden die met hun circus een dagje de school komt binnengereden.’ Maar gaandeweg merkten ze dat steeds meer scholen geïnteresseerd raakten in de maakideeën die ze ontwikkelden en de bekende Klooikoffers die ze uitleenden.

Alan Turingschool

‘Ik geloof in de kracht van leraren’, gaat Astrid verder. ‘Wij maken geen onderwijs. Dat doen leraren zelf. Wij dragen alleen zoveel mogelijk ideeën aan om te zorgen dat het makkelijker voor leraren wordt om maakonderwijs in hun lessen te integreren, niet meer en niet minder.’ Voor haar boek ‘Maken in de klas’ bezocht Astrid verschillende scholen en sprak ze met leraren. ‘De scholen en leraren die met maakonderwijs bezig zijn, doen dat heel verschillend. Zo was er een leraar van groep 7/8. Hij werd niet per se gestimuleerd, maar ook niet tegengehouden toen hij aankondigde met maakonderwijs aan de slag te willen. Hij gebruikt zijn lessen beeldende vorming nu voor techniekonderwijs. Zijn hoofddoel is zijn leerlingen mooie herinneringen mee te geven, en dat levert twee uur per week superspannende lessen op.’

Op een andere school kreeg maakonderwijs een vaste plek in het lesprogramma, van de kleuters tot en met groep 8. Elk half jaar krijgen ze voorbereidende vaardighedenlessen en vervolgens doen ze een project van twee weken. De derde school, de Amsterdamse Alan Turingschool, werkt voor de zaakvakken met een thematisch aanbod. In de laatste fase van een thema krijgen leerlingen de ruimte en mogelijkheid om hun ideeën om te zetten in ontwerpen, die ze vervolgens in de maakruimte kunnen maken. 'Juist door het toepassen krijgt de kennis betekenis', benadrukt Astrid. Het mooie, vindt ze, is dat het maakonderwijs op deze manier geen extra onderwijstijd kost, maar volledig geïntegreerd is in het lesprogramma. 

www.makenindeklas.nl 

(...)

Lees nu het volledige artikel uit 'PrimaOnderwijs nr. 4 Natuur & Techniek' online:

Winactie

Wil je ook ‘lekkersamenklooien’ met jouw klas? ⁠
⁠Laat via weten wat jij graag zou willen maken met jouw klas en maak kans op het boek Maken in de klas! van Astrid Poot. Wij mogen 3 boeken weggeven.⁠ Uiterlijk 7 oktober maken we de winnaars bekend. ⁠