GESLOTEN | Een dubbeltje kan een kwartje worden

Geen leerling is hetzelfde, zeker niet op een basisschool waar leerlingen van allerlei niveaus met elkaar in de klas zitten. Hoe gaan docenten om met superdiverse klassen en kansenongelijkheid? We vroegen het aan Sabeth van Duin, leerkracht groep 4 en Ellen van der Hout, directeur van de Arentschool in Rotterdam.

Een dubbeltje kan een kwartje worden. Daar is Van der Hout van overtuigd. En een school die bij sommige ouders niet als goed bekend staat, kan een omslag maken. Tot 2006 was de Arentschool een zogenoemde zwarte school. Er zaten vooral kinderen met een lagere sociaaleconomische achtergrond in de lesbanken.

‘Maar de wijk veranderde. Er kwamen wat meer koopwoningen in het middeldure en dure segment. Daardoor kreeg de wijk een gemengd karakter. Een groep witte ouders heeft toen de handschoen opgepakt. Ze hebben zich verenigd en zijn letterlijk deur aan deur reclame gaan maken voor de school. Ze hebben andere witte ouders over hun positieve ervaringen verteld en gevraagd hun kinderen ook naar deze school te sturen.’

Geduld

Het was een jarenlang proces, maar inmiddels is de populatie op de school gevarieerd. Witte en getinte kinderen zitten zij aan zij. ‘We zijn in de kleuterklassen begonnen. Voor zo’n omslag moet je vooral veel geduld hebben. Sommige ouders waren sceptisch en kozen voor andere scholen. Maar die andere ouders hielden vol. Ze hebben verschillende bijeenkomsten georganiseerd. Dat heb je als school echt nodig.’

Sabeth van Duin geeft dit jaar les aan twintig kinderen van groep 4 op de Arentschool. Toevallig een relatief kleine klas, maar ze heeft ook grotere gehad. Dat leidt bij haar tot het gevoel dat ze niet ieder kind de aandacht kan geven die het verdient. ‘Er zijn altijd wel twee of drie leerlingen die altijd aan de instructietafel zitten. Verder zijn er kinderen die met specifieke oefeningen extra hulp nodig hebben. Maar ik zou graag permanent een onderwijsassistent hebben voor extra begeleiding.’

Onderwijsassistent

Nu kunnen kinderen zich niet optimaal ontwikkelen denkt ze. ‘Je probeert maatwerk te leveren, maar ik kan in mijn eentje niet op zes verschillende niveaus rekenwerk vormgeven. Je moet ergens inleveren. Ik heb maar één dag in de week een onderwijsassistent. Op de andere dagen voelt het soms alsof ik de leerlingen tekort doe, zonder dat ik daar zelf veel aan kan doen.’

Continu kleine klassen maken kan niet, zegt schooldirecteur Ellen. ‘De financiering is gebaseerd op circa 25 leerlingen per klas. Al moet je naar mijn mening ook per leerjaar kijken. Er is geen perfect aantal leerlingen. Groep 1 en 2 kunnen prima samen en wat groter zijn. Die kinderen leren vooral van en met elkaar, maar in groep 3 heb je gezien de lesstof juist kleinere groepen nodig.’

Leerlingen in groep 8 zijn soms nog niet klaar voor de middelbare school, merken ze. Ofwel omdat ze nog een jaartje nodig hebben om zich sociaal-emotioneel te ontwikkelen of om zich inhoudelijk te ontwikkelen zodat zij naar het juiste niveau uitstromen.

Groep 9

De school heeft in samenwerking met middelbare scholen gewerkt aan de komst van een groep 9. Ellen: ‘Met dat extra jaar willen we kinderen gelijke kansen bieden. Kinderen uit het buitenland hebben bijvoorbeeld soms een achterstand met taal. Die kunnen echter wel naar het vwo als ze een extra jaar krijgen om zich te ontwikkelen. En zo’n extra jaar is ook goed voor hele jonge kinderen die bijvoorbeeld een klas hebben overgeslagen of emotioneel nog niet zo ver zijn. Na groep 9 ga je dan naar de tweede klas van de middelbare school. Je verliest dus geen tijd, maar het keuzemoment voor een niveau wordt dus uitgesteld.’

Sabeth en Ellen vertellen veel meer over hun ervaringen in het boek ‘Urban Onderwijs, docenten over gelijke kansen in een veranderende wereld' dat op 6 november in de boekwinkels ligt. Kansengelijkheid in het onderwijs is in deze tijd urgenter dan ooit. De boekpresentatie gaat gepaard met zeven talkshows in zes steden in november, december en januari, waarbij diverse docenten, onderzoekers en wethouders praten over urban onderwijs. Ga voor meer informatie en aanmelden naar de website www.urbanonderwijs.nl.

WINACTIE! Speciaal voor PrimaOnderwijs lezers mogen wij 3 exemplaren weggeven! Kans maken? Stuur een e-mail naar n laat de auteurs jouw beste voorbeelden weten over hoe het onderwijs kansen van leerlingen kan vergroten. Je kunt meedoen tot en met woensdag 11 november. De winnaars worden per e-mail op de hoogte gesteld. 

Tekst: Malini Witlox