Het is weer zover. De tijd tussen de herfstvakantie en de kerstvakantie is weer in volle gang. De bladeren vallen van de bomen en het weer wordt steeds grijzer, kouder en onstuimiger. Dat is ook weer terug te zien in de klas, want herfstweer buiten staat vaak gelijk aan stormachtige sfeer in het klas.
Whaaaah!! Wat te doen om die decemberdrukte op het werk de baas te blijven?!
Was dat maar het enige waar wij deze weken mee bezig moeten houden. Deze weken zijn ook dé periode van de oudergesprekken, rapportvergaderingen, en activiteiten als Sint Maarten, Sinterklaas en Kerst. Is je hoofd al aan het tollen van alles wat er staat te gebeuren? Van alles wat van jou wordt verwacht? Ga dan even rustig zitten, want ik wil je graag een tip geven waarmee jij die drukte in de periode tussen de herfst- en de kerstvakantie de baas kunt blijven.
Terug naar de basis
Maar eerst even antwoord op de vraag: waarom ervaren we die weken tot aan de kerstvakantie als ‘druk’? Is dat ook echt zo? Dat ligt eraan welke keuzes jij op dagelijkse basis maakt. Vraag je maar eens af: welke prioriteiten stel jij op een werkdag? Want laat mij je dit vertellen: de drukte die je op het werk of in ons docentenleven ervaren, begint 9 van de 10 keer in je hoofd. Jup, je leest het goed… het heeft allemaal te maken met die gedachten in jouw eigen hoofd.
Wat geef jij aandacht?
Je kunt jouw gedachten, en de keuzes die je vanuit die gedachten maakt, vergelijken met het planten van een zaadje. Welke zaadjes geef jij tijd en aandacht? Zijn dat de zaadjes van drukte, van het altijd maar bezig zijn? Of kies jij ervoor om tijd en aandacht te geven aan de zaadjes die staan voor goed voor jezelf zorgen? Want was je aandacht geeft, groeit. Dus als jij vind dat je het druk hebt, en de hele tijd denkt dat je nog zoveel moet doen, dan zul je dit ook als zodanig gaan ervaren.
We weten niet beter
Je hoort mij niet zeggen dat je fout bezig bent als je het druk hebt. Ab-so-luut niet! Vaak weten we gewoon niet beter. Misschien herken je dat stemmetje wel dat tegen je zegt: ‘je hebt pas tijd om te ontspannen als je je taken afhebt’. Of als jij jezelf verantwoordelijk voelt dat alles goed verloopt, onder het motto van ‘want als ik het niet doen, dan…’. Zie je waar ik naartoe wil?
Dat stemmetje is niet van de een op de andere moment in je hoofd gaan zitten. Dat is een proces van jaren. Het is gegroeid vanuit alle ervaringen die je tot nu toe hebt opgedaan in jouw leven, zowel in je werk als privé. Daarom is het ook zo lastig om het ineens om te veranderen. Je hebt het immers altijd zo gedaan. Maar wat als die gewoontes steeds meer tegen jou werken in plaats van vóór jou? Dat je aan het einde van een werkdag steeds vaker uitgeput bent? Dat je misschien zelfs gaat opzien tegen een nieuwe werkdag? Dan kom je in een vicieuze cirkel terecht die je doet smachten naar de kerstvakantie, en alle werkdagen zwaarder en zwaarder maken. Weet dat het nooit te laat is om het anders aan te pakken.
Geef jezelf toestemming om andere keuzes te maken
Om even terug te grijpen naar de zaadjes die jij plant. Je hebt altijd de mogelijkheid om te kiezen voor het planten van nieuwe zaadjes in je hoofd. Zaadjes die uitgroeien naar andere gewoontes. Gewoontes die beter passen bij de persoon die jij NU bent. De persoon die eindelijk eens klaar is met het altijd maar druk hebben, waarbij je eens goed voor jezelf wilt zorgen. Oké, genoeg geneuzel, wat kun je hieraan doen?
Stel je prioriteiten
Schuif alles opzij wat je van plan bent te doen en ga er eens goed voor zitten. Neem een leeg vel papier of een notitieboekje, een pen en jouw agenda. Maak een lijst met alles wat er de komende tijd voor jou op het programma staat tot aan de kerstvakantie. Schrijf alles op wat je voor je werk moet doen: lessen voorbereiden, vergaderingen, nakijkwerk, afspraken met derden, andere dingen die je thuis doet voor school, je kunt het zo gek niet bedenken. Schrijf vervolgens ook alles op wat je in je vrije tijd van plan bent, zoals sporten, afspraken met vrienden of familie, of die ene filmavond thuis op de bank. Als je alles hebt opgeschreven, ga je bij elke activiteit na wat je kunt schrappen, of welke activiteiten je anders kunt aanpakken.
Let op! We zijn bij dit punt snel geneigd om de activiteiten in ons privéleven te gaan schrappen, onder de noemer van: ‘Ja, ik heb het al zo druk op mijn werk!’ Maar vergeet niet dat dit hele fijne momenten kunnen zijn die je afleiden, ervoor zorgen dat je even niet aan je werk hoeft te denken, die je doen ontspannen. Zodat jij juist beter kunt omgaan met de drukte van het werk. Ik zeg, win-win situatie! Vind je het heel moeilijk om prioriteiten te stellen? Om die keuze te maken welke dingen wel of niet, of welke activiteiten juist anders aan te pakken? Dan hoef jij jezelf maar één vraag te stellen: ‘Moet ik dit nu doen?’.
Herhaal de vraag en leg hierbij het accent op steeds een ander woord in de vraag:
- MOET ik dit nu doen? – Of WIL je het ook doen?
- Moet IK dit nu doen? – ben jij wel de aangewezen persoon voor de klus?
- Moet ik DIT nu doen? – wat er van je gevraagd wordt, is dat echt de taak die nu af moet?
- Moet ik dit NU doen? – is de taak nu echt relevant of kan het ook naar een ander tijdstip?
- Moet ik dit nu DOEN? – is er echt actie nodig of hoef je niets te doen?
Ik kan me voorstellen dat je met je diep zucht terwijl je dit leest. Is dit echt nodig? Ja! Want als jij het minder druk wilt hebben, dan zul je prioriteiten moeten stellen en keuzes moeten maken. Zet je eigen welzijn op 1. En vraag jezelf af of je inderdaad alles moet -willen- doen. Succes!
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Tineke Hoomans, de auteur van deze blog, werkt al meer dan 12 jaar in het voortgezet onderwijs als docent Engels. Daarnaast is zij mindset coach voor hardwerkende docenten die beter willen omgaan met de werkdruk binnen het onderwijs.
Mindset coaching voor docenten: www.tinekehoomans.nl
De nieuwste artikelen wekelijks in je mail? MELD JE AAN voor de PrimaOnderwijs nieuwsbrief.
Reacties