'Techniek? ‘Interessant, maar niet iets voor mij’

Nu en in de toekomst is er grote vraag naar technisch personeel. Het wordt nog een grote uitdaging om al deze vacatures in te vullen. Jongeren zijn de sleutel naar een duurzame oplossing. Vinden ze het saai, vies of zwaar of valt het beeld dat zij hebben van techniek eigenlijk wel mee? TechniekTalent.nu liet KIEN een peiling doen onder 1000 jongeren in de leeftijd 9 tot 17 jaar.

Lage score onder meisjes

Computers, elektronica, dingen maken, auto’s, bouwen, machines, robots, apparaten… Nederlandse jongeren hebben een heel concreet beeld over wat techniek allemaal is. Wanneer hen wordt gevraagd naar hun associaties met techniek dan geeft het merendeel aan dat techniek afwisselend is (78%), dat je er goed je creativiteit in kwijt kunt (69%), dat techniek overal voor nodig is (68%) en dat het uitdagend is (66%). Toch vindt maar een derde van de ondervraagden techniek écht iets voor hem of haar. Onder jongens is het percentage hoger: bijna de helft geeft aan dat techniek écht iets voor hem is (47%), maar bij meisjes is dit percentage slechts 17%.

Ingewikkeld, maar wél iets dat je kunt leren

Techniek scoort laag als het gaat om de associatie ‘vind ik leuk’. Minder dan de helft van alle ondervraagden (39%) bestempelt techniek als leuk. Bij jongens is dit ongeveer de helft (51%) en bij meiden slechts 28%. Een groot deel van de ondervraagde jongeren geeft aan techniek ingewikkeld te vinden (65%). Opvallend hierbij is dat jongeren die de intentie hebben om voor techniek te kiezen of reeds voor een technische opleiding hebben gekozen, techniek net zo ingewikkeld vinden, als jongeren die níet voor techniek kiezen. De ruime meerderheid van alle respondenten (eveneens 65%) vindt dat techniek wél iets is dat je kunt leren.

Techniek is niet saai

Jongeren werd gevraagd hoe zij denken over een toekomstige baan in de techniek. Kenmerken die ze het meeste vinden passen bij een baan in de techniek; het maken van dingen is (83%), het vinden van slimme technische oplossingen voor problemen (82%), een bijdrage leveren aan een groter product (78%), het maken/bedenken van nieuwe dingen (77%) en dat techniek steeds belangrijker wordt in de toekomst (75%). Jongeren lijken op basis van deze resultaten een baan in te techniek niet te zien als een baan met beperkte mogelijkheden, of als saai werk, zoals wel eens wordt verondersteld. Van de jongeren bestempelt 39% werken in de techniek als ‘zwaar’. Driekwart van de ondervraagde jongeren associeert een baan in  de techniek met werk dat je met je handen doet.

Jongens worden voetballer, meisjes juf

In de Jongerenmonitor werd kinderen op de basisschool (bovenbouw) gevraagd wat ze later graag zouden willen doen. Met stip op nummer één staat bij de meisjes ‘juf’ en bij de jongens ‘voetballer’. Wat opvalt in de top 15 van beroepen die het vaakst worden genoemd is dat jongens op deze leeftijd lijken te kiezen voor zogenaamde maak-beroepen zoals architect, timmerman, uitvinder, monteur en technicus. Meisjes lijken op deze leeftijd een voorkeur te hebben voor meer sociale en creatieve bezigheden.

Ingewikkeld proces

Kinderen vormen zich al tussen hun negende en veertiende jaar een idee van het gebied waarin hun carrièremogelijkheden liggen. Ze sluiten dan ook al allerlei beroepen voor zichzelf uit. Daarom is het zo belangrijk dat kinderen al vroeg positieve associaties met techniek en technische beroepen opbouwen. Hoogleraar gedragspsychologie Ap Dijksterhuis: ‘Associaties en het beïnvloeden ervan is een ingewikkeld proces dat plaatsvindt in ons brein. Associaties zijn de belangrijkste ingrediënten voor beeldvorming. Ze worden bepaald door ervaringen die we – bewust of onbewust – aan elkaar koppelen. Zo hangt ook het beeld van techniek en technische beroepen van associaties aan elkaar.’

In deze video legt Dijksterhuis uit hoe het proces van associaties precies werkt.

Top 15: Wat zouden kinderen later het liefst willen doen?