Reportage van een dag Spoorwegmuseum

TEKST EN BEELD JORDY SCHOONHEIM & LORE SMIT

Leerlingen uit groep 7 van basisschool IBS Al Hambra uit Utrecht zijn met hun ingezonden filmpje de winnaars geworden van de PrimaOnderwijs-prijsvraag en mochten met hun klas op schoolreisje naar het Spoorwegmuseum.

Wanneer de leerlingen van groep 7 aankomen bij het Spoorwegmuseum staat museumdocent Lizzy hen al op te wachten in de ontvangsthal, van het in het jaar 1874 gebouwde Maliebaanstation. De leerlingen zijn enorm enthousiast. Ze herkennen de stationshal van de filmpjes die ze voor hun schoolreisje hebben be-keken. Een meisje uit de klas heeft in de ochtend nog een kies laten trekken, maar ‘dit schoolreisje wilde ik echt niet missen!’

Een koninklijk ontvangst

Lizzy neemt de leerlingen mee naar de Koninklijke Wachtkamer. In deze chique ruimte volgt een korte introductie over het Spoorwegmuseum. Uit een grote koffer haalt Lizzy een aantal modeltreinen uit verschillende tijden. ‘Waar rijdt een stoomtrein op?’ vraagt Lizzy. ‘Kolen!’, galmt het door de Koninklijke Wachtkamer. De leerlingen weten ook te vertellen dat de meeste treinen in Nederland nu op stroom rijden. ‘Hoe gaan treinen in de toekomst rijden?’, vraagt Lizzy. Een aantal leerlingen vertelt dat er in China ontwikkelingen plaatsvinden van magneettreinen. Lizzy haalt een potje uit de koffer en laat de leerlingen hieraan ruiken. Uit het potje komt de geur van diesel. ‘Vroeger reden er ook treinen op diesel, maar dit stonk en is slecht voor het milieu.’ Lizzy legt de leerlingen uit dat sinds het bestaan van de eerste trein gewerkt wordt aan het milieuvriendelijker maken van de trein. Nadat de leerlingen nog een aantal vragen hebben gesteld aan Lizzy over de OV-chipkaart, gordels in de trein en de stiltecoupé deelt Lizzy opdrachtenboekjes uit voor het Techlab. ‘Uit onderzoek is gebleken dat leraren graag een opdrachtboekje hebben voor hun leerlingen omdat dit een fijne leidraad is. Ze vinden het prettig dat als ze hier aankomen, ze weten waar ze aan toe zijn en wat hun en onze rol is’, aldus Yolanda, Educatie-
medewerker van het Spoorwegmuseum.

Wat is de trekkracht van een trein?

Het Techlab is een plek in het Spoorwegmuseum om op leuke, speelse en interactieve manier alles te leren over de techniek achter treinen. De leerlingen gaan in groepjes en onder begeleiding van museumdocent Lizzy het Techlab in. In het opdrachtenboekje staan opdrachten die aan de verschillende tafels in het Techlab gedaan kunnen worden. In het Techlab kun je onder andere leren op welk materiaal een trein het beste rijdt, welke trein de meeste energie verbruikt en wat de beste vorm voor treinwielen is. Door aan een touw te trekken, kunnen de leerlingen hun eigen trekkracht meten. Een leerling trekt aan het touw en de teller geeft 52 kilo aan. ‘Dit is dezelfde trekkracht als een hond’, leest een mede-leerling naast de teller. De trein van het voorbeeld heeft een trekkracht van 100.000 kilo. Op een groot scherm achterin het Techlab kun je een eigen trein ontwerpen. Twee jongens gaan samen een trein uit de toekomst ontwerpen. ‘Het moet een veilige trein zijn met een blauwe kleur. We noemen het de Hyperloop 2.0’, zeggen de jongens vastberaden tegen elkaar. Ze maken een foto met de zelfontworpen trein en mailen deze via het grote scherm naar zichzelf toe. Yolanda voegt toe: ‘We hebben voor het Techlab ook een website gemaakt die gratis te bezichtigen is. We vinden het belangrijk dat je ook gewoon in de klas met techniek bezig kunt zijn als je niet bij ons kan komen. Hiervoor bieden we verschillende lesideeën aan.’

Voelen en beleven

Als de leerlingen klaar zijn met de proefjes in het Techlab kunnen ze zelfstandig rondlopen door het museum en kennismaken met de verschillende attracties in het Spoorwegmuseum. Ze kunnen zelf als machinist een trein besturen, een bloedstollende reis tussen stalen monsters maken, op grote ontdekking 150 meter onder de grond gaan en teruggaan naar het verleden. Dagelijks zijn er voorstellingen te zien in het stoomtheater. In het theater beleef je de hoogtijdagen van de internationale treinen rond 1900. Dit is een wereld vol dromen, luxe en sprookjesachtige bestemmingen. In het modellenmagazijn wordt de collectie treinmodellen tot leven gebracht en in het museumgebouw staan de mooiste treinen uit de Nederlandse spoorgeschiedenis. Yolanda: ‘Het Spoorweg-museum zit tussen een pretpark en museum in. Door de attracties ligt de focus erg op beleven. Het ervaren, ruiken en voelen is belangrijk in het Spoorwegmuseum. Sommige kinderen gaan op een hard bankje zitten in één van onze treinen en vragen zich af of je daar echt op moest zitten van Utrecht tot Amsterdam. Dit zijn net de dingetjes die wat extra’s toevoegen aan een bezoek.’

Het eindstation

De leerlingen van lerares Kim hebben de opdracht gekregen om één onderwerp in het museum uit te kiezen, hier een foto van te maken en hier op school een presentatie over te geven. Vanuit het Spoorwegmuseum wordt er naast een voorbereidende les voor een bezoek ook een verwerkingsles aangeboden. Dit is een creatieve les waarin alle aspecten van het bezoek meegenomen kunnen worden.

Wil jij ook met de klas op schoolreisje naar het Spoorwegmuseum? Ga dan naar de website of bel 030 – 230 62 83.