‘Op een goede school gaat aan het eind van de dag de leraar als leerling en de leerling als leraar naar huis.’
Het is een bekende uitspraak van Loesje, die mij nog altijd zeer aanspreekt. Ik gebruik hem zelfs met enige regelmaat om de leerlingen te laten merken hoeveel ik ook van hen leer, iedere dag. Heel even kijkt zo’n leerling je dan verdwaasd aan. ‘Meneer, u bent niet goed hoor’, zie je ze dan denken. Maar een seconde later verschijnt er een glimlach op het gezicht. Een shot zelfvertrouwen schiet als adrenaline door het lichaam.
Het mooie van de praktijkschoolleerling is, dat hij of zij het vervolgens zo weet te brengen dat de leerkracht heel veel van de leerling leert, de leerling nauwelijks iets van de leerkracht. Iets wat zo’n leerling overigens eigenhandig zal ontkrachten, wanneer hij of zij een paar jaar later met een baan op zak nog eens de school binnenloopt voor een praatje.
Onze ultieme beloning.
Schakelen is bij ons op school (Praktijkcollege De Schakel) een werkwoord met een knipoog. Natuurlijk gebruiken wij het woord waar iedereen het voor gebruikt, maar tegelijkertijd is het ook een indirecte verwijzing naar de naam van de school. ‘Even schakelen hoor’, klinkt het regelmatig. Gevolgd door een cynisch lachje of een triomfantelijk: jaja, daar heb je hem weer! Maar altijd die luchtige insteek.
Toch was de laatste keer ‘even schakelen’ van een geheel andere orde. Een gewaardeerde collega, met een hoop kennis en kunde, slaat een ander pad in. Een nieuwe carrière, een volgende stap op de levensladder. Je gunt het hem van harte, maar dan moet er even serieus geschakeld worden!
Die collega, meneer vd Broek had met twee jongens uit de bovenbouw een mooi project. Twee jongens met interesse in sport en affiniteit met het maken van beelden en interviews. Kijk maar eens op YouTube onder ‘hot sport news’ en oordeel zelf. Naast de gewone lessen zat dit creatieve proces altijd in hun hoofd. En iedere keer dat lijntje met hun docent. ‘We moeten even met meneer vd Broek overleggen wanneer we het kunnen monteren.’ ‘We moeten even met meneer vd Broek overleggen wanneer het online komt.’ ‘We moeten even met meneer vd Broek…’
Meneer vd Broek, hun anker.
Laatst stonden de twee jongens ineens voor mijn neus, in de gang. De lessen waren net afgelopen en de meeste leerlingen gaan dan meteen naar huis. Maar de jongens niet. Die kwamen naar mij toe.
‘Meneer, heeft u het al gehoord? Meneer vd Broek gaat weg.’ De gezichten spraken boekdelen. ‘Ja jongens, ik weet het. Echt balen he?’
‘Ja, zeker balen, dat had ik niet verwacht’, sprak de een. Gevolgd door een knikje van de ander.
‘Nou meneer, dan moet u ons maar begeleiden volgend jaar!’
Even schakelen, dacht ik nog. Maar de jongens waren me al voor met hun blik op de nabije toekomst. ‘Tuurlijk mannen, dat gaan we doen.’
Onder de indruk van hun reactie kijk ik hoe ze de gang doorlopen, de school verlaten en denk aan Loesje. Het klopt dus: want vandaag gaan zij naar huis als leraar. En ik een paar uur later... als leerling.
Meester Stefan
Docent Praktijkcollege De Schakel