Maak kennis met het LAKS

Dit is bestuur van het LAKS, het Landelijk Aktie Komitee voor Scholieren! Deze zeven scholieren vertegenwoordigen samen een jaar lang alle middelbare scholieren in Nederland, van praktijkonderwijs tot gymnasium. Hoewel het LAKS bij de meesten waarschijnlijk bekend is van de klachtenlijn tijdens de eindexamens, doet het LAKS gedurende het hele schooljaar nog veel meer belangrijk werk voor het onderwijs. Scholieren kunnen bijvoorbeeld bij het LAKS terecht met al hun vragen en klachten over het onderwijs en kunnen naar veel verschillende activiteiten komen: ledenvergaderingen, panels, congressen. Daarnaast gaat het LAKS regelmatig naar scholen toe om in gesprek te gaan met leerlingen over onderwijsthema's of om een training te geven aan leerlingenraden.

Een van de andere belangrijke taken van het LAKS is het uitvoeren van onderzoek onder scholieren. Dat doet het LAKS bijvoorbeeld door enquêtes over uiteenlopende thema's, zoals over digitale middelen, leesvaardigheid, het schoolklimaat voor lhbti+-leerlingen, het schooladvies en het NPO. Daarnaast doet het LAKS soms kwalitatieve onderzoeken op scholen zoals momenteel bijvoorbeeld naar vertrouwensbanden en vorig jaar naar toetscultuur en prestatiedruk. De resultaten van deze onderzoeken brengt het LAKS onder de aandacht in het onderwijsveld, in de politiek en in de media. De meest structurele vorm van onderzoek doen onder scholieren doet het LAKS met het tevredenheidsonderzoek de LAKS-monitor.

De LAKS-monitor

Om een landelijk beeld te krijgen van het onderwijs en van de tevredenheid van de scholieren voert het LAKS de LAKS-monitor uit. Dit tevredenheidsonderzoek bestaat uit de verplichte vragen die input leveren voor Vensters voor Verantwoording en de vragen omtrent sociale veiligheid. Naast deze verplichte vragen zijn er in de LAKS-monitor nog 20 aanvullende vragen om de tevredenheid van de leerlingen te kunnen meten. Met de resultaten gaan het LAKS vervolgens aan de slag om verbeterpunten voor het komende schooljaar te formuleren. Ook voor scholen is dit natuurlijk een uitstekend middel om verbeteringen door te voeren. De LAKS-monitor is dit jaar ingekort, de formulering is nu beter geschikt voor elk niveau en de vragenlijst is het goed af te nemen op een mobiel of tablet.

Een greep uit de resultaten

Uit de LAKS-monitor 2020 blijkt dat 73% van de leerlingen bekend is met de leerlingenraad, hier zijn we als LAKS erg blij mee. Wel is het jammer dat leerlingen over het algemeen nog niet zo tevreden zijn over de mogelijkheden die de school biedt voor leerlingenparticipatie. Het LAKS zou graag zien dat er voor leerlingen veel meer mogelijkheden zijn om mee te praten over het onderwijs. Daarnaast geeft 64% van de leerlingen aan niet te weten dat er een MR is op school. Dit is zonde, want het is de enige officiële manier voor leerlingen om invloed te hebben. Het LAKS wil de bekendheid en de toegankelijkheid van de MR daarom vergroten. Leerlingen kunnen daarom via het LAKS een cursus volgen of een medezeggenschapsraadhandboek bestellen.

Ook kwam er uit de resultaten dat maar 57% van de vmbo-scholieren tevreden is over de begeleiding bij hun profielkeuze. De juiste profielkeuze is belangrijk voor het bepalen van je toekomst en de keuzes die je kan maken na de middelbare school. Volgens het LAKS is het daarom essentieel dat leerlingen hierin goed begeleid worden. Dit jaar zet het LAKS zich in om Loopbaanbegeleiding en –oriëntatie (LOB) te verbeteren. Scholen moeten worden gestimuleerd om af te stappen van oneindig lange vragenlijsten en meer focus leggen op het vergroten van de zelfkennis bij de scholier. LOB zou idealiter een langlopend traject moeten zijn vanaf de brugklas tot en met het laatste jaar.

Aan de slag!

Een van de belangrijkste doelen van de LAKS-monitor is het verhogen van de leerlingenparticipatie. Door de resultaten van het onderzoek zo toegankelijk en inzichtelijk mogelijk te maken stimuleren we leerlingenraden en scholen om ook daadwerkelijk iets met de resultaten te doen en te werken aan verbetering. Dit faciliteert het LAKS met de resultatenpagina. Deze is voor alle deelnemers van de LAKS-monitor vrij toegankelijk en leerlingenraden kunnen hier gemakkelijk de resultaten van hun school per vraag inzien en op meerdere manieren vergelijken (met een andere school of met het landelijk gemiddelde). Om leerlingenraden hierbij te helpen gaat het LAKS langs de scholen om trainingen te geven en dieper in de resultaten te duiken!

Deelname

De LAKS-monitor wordt gefinancierd door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, daardoor is deze voor scholen gratis af te nemen. Voor scholen probeert het LAKS de deelname zo makkelijk en leuk mogelijk te maken. De verplichte vragen die scholen jaarlijks moeten beantwoorden zijn opgenomen in de LAKS-monitor en worden doorgezet naar Vensters, waardoor er uiteindelijk maar één enquête nodig is. Door samen te werken met verschillende aanbieders is het ook mogelijk om de LAKS-monitor bij een andere aanbieder af te nemen. Daarnaast biedt het LAKS in samenwerking met Seneca lessen aan over participatie op school, die daarmee het doel en belang van de monitor benadrukken. Achteraf worden de resultaten verwerkt in een landelijke rapportage, die wordt uitgereikt aan de Minister van OCW. Leerlingenraden van deelnemende scholen zijn daarbij van harte uitgenodigd! Ten slotte komt het LAKS na de afname graag bij jullie op bezoek om de leerlingenraden te trainen over het gebruik van de resultaten.

Aanmelden

Deelname aan de LAKS-monitor 2022 is nog mogelijk tot en met 15 april 2022. Scholen dienen zich dan uiterlijk 31maart te hebben aangemeld. Voor meer informatie over deelname aan de LAKS-monitor dit schooljaar of voor een volgend schooljaar kunt u terecht op onderstaand e-mailadres.

Kijk voor meer informatie op laks-monitor.nl of op resultaten.laks-monitor.nl, of mail Daniëlle van Leeuwen op .

Dit artikel is verschenen in PrimaOnderwijs nr.3 'Een leven lang leren'.