De 28-jarige Deventenaar Tessa Hoogeland brengt dit jaar een bezoek aan verschillende basisscholen over de hele wereld. Zij gaat op zoek naar onderwijs waar de aarde en de verbinding met de natuur centraal staan. Ze diende afgelopen schooljaar haar ontslag in, om de weg voor haar impactvolle missie vrij te maken. Die missie is het vormgeven van earth centered education. Om haar reis mogelijk te maken is ze een crowdfunding gestart.
Het doel is het oprichten van een nieuwe basisschool met de naam: Terrawijs, waar de verbinding met de natuur en duurzaamheid centraal staan. Dit schooljaar gaat Tessa ervaring en inspiratie opdoen bij scholen die al werken vanuit deze uitgangspunten. Tijdens haar reis bezoekt ze onder andere de Real School in Boedapest (december) en de Green School in Bali (januari). Via www.terrawijs.nl is het mogelijk om Tessa’s missie te steunen en haar reis te volgen.
Sleutelrol onderwijs
“We zijn vergeten waar we vandaan komen en gebruiken de aarde én onszelf alsof we er drie van hebben. Hierdoor lopen we tegen meerdere problemen aan: klimaatverandering, uitputting en vervuiling van de aarde, burn-outs, depressies, individualisme en toenemende ongelijkheid.” Tessa geeft aan dat bewustzijn creëren op dit gebied niet genoeg is en er een fundamentele omslag nodig is in ons denken en doen, om een wereld te creëren die de aarde voedt en herstelt, in plaats van plundert en vervuilt. “Zo ontstaat een wereld waarin zowel de aarde als de mensen meer in balans zijn en waar welzijn in plaats van welvaart wordt nagestreefd.”
Waarom we er tot nu toe nog niet in geslaagd zijn om er als samenleving iets aan te doen? “Dat is ons simpelweg niet aangeleerd. We voelen ons machteloos. Het probleem én onze gemakzucht zijn te groot. We hebben als individu en als samenleving de intrinsieke motivatie nodig om er iets aan te doen. We moeten voelen dat we het verschil kunnen maken. Onderwijs speelt hierin de sleutelrol.”
Duurzame klas
Wat er kan ontstaan als kinderen voelen dat ze het verschil kunnen maken heeft Tessa ervaren met haar groep 6/7/8 op een Montessorischool in Deventer. Ze gingen op ontdekkingsreis naar duurzaamheid. Ze onderzochten, ontdekten, ontworpen en probeerden allerlei dingen om duurzamer te worden en tijdens schooldagen meer in contact te zijn met de natuur. Uiteindelijk werden ze met al hun projecten bekend als ‘De Duurzame Klas’. Het resulteerde zelfs in een bezoek van de burgemeester en een presentatie aan de gemeenteraad waarin de kinderen hun ideeën voor een duurzamere stad presenteerden.
Dit jaar kwam Tessa, ondanks de successen met De Duurzame Klas, tot het inzicht dat duurzaamheid niet iets is dat we erbij moeten doen. “Het is iets wat aan de basis zou moeten liggen van alles wat we doen op school. Het is het vertrekpunt van alles, want zorgen voor de aarde betekent zorgen voor jezelf. Het huidige onderwijssysteem vertrekt echter vanuit een andere filosofie, namelijk: methodes, scores, toetsen enzovoort. Ik heb gezien hoe dit systeem het leren vanuit je eigen innerlijke kompas en de verbinding met jezelf, de ander en de planeet verhindert.”
Basisschool Terrawijs
Met Terrawijs wil Tessa een positieve impuls geven aan de noodzakelijke transitie van het onderwijs in Nederland. Het wordt een basisschool in de regio Salland, waar kinderen in een omgeving geplaatst worden waarin zij betekenis vinden en de vaardigheden ontwikkelen om de wereld te verbeteren en te vergroenen. De focus ligt op het ontdekken en ontwikkelen van ieders talenten en het leren in verbinding en balans met jezelf, elkaar en de aarde. “Essentieel is dat kinderen de feedback krijgen dat wat ze doen belangrijk is en dat zij er toe doen. Op deze school, die zelf ook in alle opzichten het goede voorbeeld geeft, zullen kinderen voelen dat zij het verschil kunnen maken.”
Ze heeft ook ideeën over hoe de school zelf onderdeel zal zijn van de oplossing door in alle opzichten het goede voorbeeld te geven. Bijvoorbeeld door de producten en diensten die de school koopt, financiële systemen die de school gebruikt, de rol die de school speelt in het stimuleren van de omgeving én als vestiging die meer schone energie produceert dan deze verbruikt.