Uit onderzoek van Marie-Christine Opdenakker blijkt dat het indelen van kinderen op niveau op twaalfjarige leeftijd veel te vroeg is. Het blijkt dat het veel beter is om jongeren langer een basisopleiding te geven en als ze 14 of 15 zijn door te sturen naar een beroepsopleiding, een algemene vooropleiding voor HBO of WO, meldt AD.
Nederlands systeem vergroot verschillen
Opdenakker concludeert na bestudering van drie onderwijsstelsels in Europese landen dat vroeg selecteren, zoals in Nederland gebeurt, oneerlijk is. De Nederlandse methode pakt het slechtst uit voor jongens, kinderen van laagopgeleide ouders, leerlingen met een migrantenachtergrond en laatbloeiers. Door deze groepen een paar jaar langer een basisopleiding te geven, krijgen ze de kans zich beter te ontwikkelen. Opdenakker: ,,Het Nederlandse systeem vergroot verschillen en werkt ongelijkheid in de hand."
Een op drie uiteindelijk op ander niveau
Volgens Opdenakker doen landen waar men vroeg selecteert op niveau, het niet beter dan andere landen. Bovendien speelt bij het schooladvies ook werkhouding mee en daarop scoren jongens lager dan meisjes, aldus Opdenakker. Opdenakker wijst erop dat na drie jaar voortgezet onderwijs een op de drie scholieren op een ander onderwijsniveau zit dan het schooladvies van de basisschool was en 12 procent blijft zitten.
In Finland bijna geen zittenblijvers
In Finland is vroege selectie al ingeruild voor een basisvorming van negen jaar. Scholen volgen hetzelfde kerncurriculum maar leerlingen krijgen allemaal een eigen programma op basis van hun vorderingen. Na die lange basisvorming gaan jongeren van 14 of 15 jaar meteen door naar een beroepsopleiding, een vervolgopleiding voor hoger onderwijs of de universiteit. ,,In Finland komt zitten blijven bijna niet voor", aldus Opdenakker. ,,Sinds het nieuwe systeem zijn de verbale prestaties van leerlingen toegenomen en zijn de resultaten van kinderen van laag opgeleide ouders omhoog gegaan. Dat systeem heeft een emanciperende werking."
Beknot leerlingen niet
Opdenakker pleit voor een dergelijk Fins systeem in Nederland. ,,Op hun twaalfde wordt een groot deel van de toekomst van Nederlandse kinderen bepaald. Zo beknot je ze, want de ontwikkeling van kinderen loopt niet gelijk. De hersens van meisjes ontwikkelen zich bijvoorbeeld sneller en anders dan die van jongens."