HB-leerlingen uitdagen in een reguliere klas

Dertig leerlingen in een klas. Lesgeven op minimaal drie niveaus, met een paar leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben aan de onderkant en dan óók nog een hoogbegaafde erbij, ga er maar aan staan. Het liefst wil je deze leerlingen ook tegemoet komen in hun onderwijsbehoefte, maar hoe doe je dat? Deze blog geeft je een aantal kleine maar concrete tips waar je morgen mee aan de slag kan!

1. Spellen spelen

Van spellen spelen leren ál je leerlingen ongelofelijk veel. Niet alleen executieve vaardigheden zoals samenwerken, plannen en doelgerichte aandacht maar ook rekenvaardigheden kun je heel goed oefenen door middel van spellen. Het mooie is dat je hiermee makkelijk kan differentiëren zónder dat je er de nadruk op hoeft te leggen. In een latere blog zal ik meer tips geven over verschillende soorten spellen, vandaag een “gouwe ouwe” bij mij in het lokaal: Canadees Vermenigvuldigen. Het is een makkelijk uit te leggen, gratis te downloaden (ik lamineer het spelbord en bestel goedkope bingo fiches zodat ik er jaren mee doe, maar kartonnen fiches kan ook) en leerlingen moeten hierbij vermenigvuldigen, delen én strategisch denken. En daarmee krijg je de HB’ers in je groep enthousiast!

Nodig: 1 x spelbord, 2x 15 fiches in twee verschillende kleuren, 2 fiches in een derde kleur

Bij Canadees Vermenigvuldigen mag je één van de twee fiches in de onderste balken verplaatsen, en een eigen gekleurde  fiche op de tafelsom leggen die je dan krijgt. Dan mag je tegenstander één van de fiches verplaatsen. Het doel van het spel is vier fiches van je eigen kleur op een rij krijgen op het tafelveld.

Uitgebreide uitleg en het gratis spelbord vind je hier.

2. Raadsels

Hoogbegaafde leerlingen zitten een groot deel van de dag te luisteren naar informatie die ze al kennen. Een hoogbegaafde is in staat binnen drie jaar de stof van de basisschool te doorlopen. Best schokkend als je erover na denkt. Stel je voor, je kunt hard fietsen en je bent aan het trainen voor een wielerwedstrijd. Hoe zou je het vinden om alsmaar gedwongen te worden bij de middenmoot te blijven? Of, erger nog, constant de langzaamste fietser te moeten duwen.. Daar zouden jij en ik ook niet vrolijk van worden. Daarom is het belangrijk om, ook al kun je niet je hele programma afstemmen, toch af en toe deze kinderen te laten sprinten. Ik ben jaren geleden begonnen met de rekenles af te sluiten met een raadsel, zodat ik hen in ieder geval vijf minuten per les helemaal “aan” had. Het leuke is dat de hele klas hier blij van wordt, ook al zal niet iedereen tot het goede antwoord komen! Hier alvast vijf leuke raadsels om erin te komen, meer vind je er bijvoorbeeld op www.rdzl.nl.

3. Uitdagende werkboekjes voor in de klas

Niet iedere school heeft een plusklas of ruimte om bijvoorbeeld de Pittige Plustorens in te zetten. Een laagdrempelige manier om uitdaging te bieden is om werkboekjes te bestellen waarmee leerlingen zich kunnen verdiepen in een bepaald onderwerp naar keuze. Via de site van Kinheim en Eduforce vind je ontzettend veel leuke onderwerpen. Aanraders zijn de werkgidsen over bijvoorbeeld dieren of sprookjes en de zelfstandig werken boekjes met gekleurd nakijkblad van Kinheim. Eduforce heeft bijvoorbeeld een prachtige serie over verschillende landen en een leuk Tekenboek Optische Illusies. 

Let op; het is wel belangrijk dat deze leerlingen instructietijd krijgen bij hun uitdagende werk! Anders maken ze alleen wat ze al kennen en slaan ze de rest over. En nog een tip; bestel ook een nakijkboekje voor jezelf.

4. Materialen Kangoeroequiz

Waarschijnlijk kennen jullie de Kangoeroequiz, de jaarlijkse wiskundewedstrijd waar veel scholen aan meedoen. Zij hebben echter nog een aantal andere leuke dingen op hun site staan. Allereerst oude quizzen met antwoorden en geometrische kleurplaten maar ze hebben ook een webshop, waar je voordelig smartgames kunt aanschaffen of kleine wiskunde gadgets, zoals rubiks cubes. Wij stoppen verschillende wiskunde puzzeltjes in “busy boxes” waar de leerlingen ‘s ochtends tijdens de inloop mee kunnen spelen.

----

Mijn naam is Sofie van de Waart, ik heb acht jaar voor de klas gestaan en ik ben nu onderwijsadviseur met HB-specialisatie en mede-auteur, samen met Tineke Ingwersen, van de Basisschoolbundel (Uitgeverij Pica). Afgelopen maanden ben ik druk geweest met de opzet van Explora, een parttime hoogbegaafdenschool in Raamsdonksveer. In deze blog deel ik, afgewisseld met mijn Explora collega, tevens ECHA specialist Marleen Kil, om de week tips uit de praktijk.