Een lege stoel in de klas

Na 15 jaar leerkracht in het basisonderwijs te zijn geweest maakte Corrine Oudenampsen de overstap naar het Johannes Bosco, een VMBO met een ISK klas. Haar leerlingen komen uit alle delen van wereld. Met veel plezier en toewijding leert zij ze Nederlands, laat ze hen kennismaken met de cultuur, gaan ze samen de klas uit om het geleerde meteen in praktijk te brengen en nog veel meer. Iedere drie weken zal zij jullie in haar blog meenemen naar de leerlingen in haar taalklas.

Woensdag na schooltijd staan we nog even te praten, Adnan en ik. Met zijn boek in zijn handen wacht hij op zijn vriend, die net als hij in het AZC woont. “Ster in lezen A” heet het boek en hoewel Adnan er nog niet een ster in is, kan hij de meeste letters foutloos lezen en is zijn boek bijna uit. ‘Als ik je vrijdag weer zie, dan is je boek uit’, zeg ik. Hij glimt van trots terwijl hij ‘misschien’ zegt.

Adnan is een jongen die zijn best doet om Nederlands te leren. Hij werkt hard. Regelmatig krijg ik WhatsAppjes van hem, ’s avonds of in het weekend. Steevast begint hij met ‘Maverao / Maverauw wat beteken dat’ en vervolgens een hele rij woorden. Na mijn antwoord krijg ik dan weer ‘ok’ en ‘doei’. Later in de klas bespreken we dan of alles is gelukt en kijk ik zijn werk na. Het is altijd gelukt.

Op donderdag, mijn vrije dag, krijg ik een berichtje van mijn duo. Triest nieuws, schrijft ze, Adnan is op stel en sprong vertrokken uit het AZC. Ze is er nog snel naar toe gegaan met een tasje met zijn schoolspullen. Nidos, de organisatie die een voogd aan hem heeft gekoppeld, neemt hem mee naar een pleeggezin. Zijn oom is verdwenen.

Vrijdagochtend begin ik mijn les met een gesprek over Adnan. Ik vertel dat hij niet meer bij ons in de klas komt. De leerlingen wisten het niet, behalve zijn vriend Yusuf. Hij was erbij toen Adnan zijn spullen moest pakken. Yusuf heeft zijn was nog snel uit de wasmachine gehaald, want er was geen tijd om daarop te wachten. Mijn blik gaat steeds naar de lege stoel. Er bekruipt me een verdrietig gevoel, terwijl Yusuf vertelt wat hij weet.

Adnan is samen met zijn oom is hier gekomen. Ik heb zijn oom een paar keer gesproken, toen het even niet zo goed ging. Zijn oom wilde iedere week langskomen om te vragen hoe het ging, zodat hij zijn broer, de vader van Adnan, op de hoogte kon brengen. Ik verzekerde hem dat dat niet nodig was. Adnan is een vriendelijke jongen die erg zijn best doet. Als er iets is, zal ik hem zeker op de hoogte houden. De oom is betrokken bij zijn neefje van 12 jaar, die al meer dan een jaar met hem onderweg is naar een beter leven zonder oorlog en kampen.

Het vriendje vertelt: "Zijn oom was geregistreerd in Griekenland. Dat betekent dat je in Griekenland moet blijven en niet verder Europa in mag reizen. Dat is toch gebeurd. Nu kwam de uitslag van de IND. De oom van Adnan is bang dat hij wordt opgepakt en zegt tegen Adnan dat hij terug gaat naar Griekenland, maar snel terugkomt. Hij laat het mannetje achter in het AZC, helemaal alleen. Na een paar dagen belt zijn oom. Hij zegt dat hij niet meer naar Nederland kan komen en dat Adnan naar een medewerker van COA moet gaan om te vragen of er iemand anders voor hem kan zorgen."

Kun je, je voorstellen, een mannetje van 12 die al twee jaar zijn ouders niet meer heeft gezien? Zijn enige veilige haven was zijn oom en die kan niet meer naar hem terugkomen.

Yusuf vertelt verder: "Nidos had een afspraak met Adnan gemaakt om te praten. Toen bleek dat hij alleen was, is er meteen een pleeggezin voor hem gezocht. Hij moest direct mee. Weg uit het AZC waar hij het laatste jaar van zijn leven had gewoond. Weg van zijn vriendjes en zijn school.

Adnan is niet verdrietig dat hij zijn familie niet ziet, want die heeft hij toch al twee jaar niet gezien. Hij is wel verdrietig dat hij niet meer bij ons in de klas zit. Mijn blik gaat voor de zoveelste keer naar de lege stoel en zijn koptelefoon die nog op tafel ligt. Ik kijk de klas in. Niemand zegt iets. Iedereen kijkt voor zich uit, ieder met zijn eigen gedachten. We zijn er stil van.