Bezig met laden...
Siri, productierobots en zelfrijdende auto’s. Kunstmatige intelligentie is overal en dat wordt alleen nog maar meer. Het leergebied digitale geletterdheid vraagt dan ook dat we leerlingen laten nadenken over de kansen, uitdagingen en aandachtspunten die deze technologische ontwikkelingen ons bieden. Dat kan met de nieuwe les Slimme computers in het gratis lesprogramma Online Masters. PrimaOnderwijs sprak met de redactie van Online Masters, die met hulp van Professor René de Koster (Erasmus Universiteit Rotterdam) en Doctor of Science Marek Matusiak, deze nieuwe les ontwikkelde.
Bij kunstmatige intelligentie of artificiële intelligentie draait alles om slimme computers. Die reageren op data en nemen zo zelfstandig beslissingen. Een voorbeeld zijn streamingdiensten, zoals Netflix. Als jij enkele films in een bepaald genre bekijkt en beoordeelt, kan Netflix voorspellen welke films je waarschijnlijk ook mooi zal vinden en krijg je een persoonlijk voorstel. Of denk aan de chatbots bij een online klantenservice. Vaak worden je eerste vragen via kunstmatige intelligentie afgehandeld. Als dat te ingewikkeld wordt, kan de computer het niet aan en word je nu nog doorverbonden met een medewerker. Maar kunstmatige intelligentie, en dus ook de vaardigheid van een chatbot, wordt wel steeds slimmer.
Kunstmatige intelligentie is de toekomst
Digitale technologie kan niet meer zonder kunstmatige intelligentie. Het helpt ons om ons werk sneller en beter te doen. Een robot kan eindeloos doorwerken, terwijl wij moe worden. En ze werken foutloos. Er zijn bijvoorbeeld slimme systemen die sneller een huidziekte kunnen opsporen.
Maar alles wat de computer weet is aangeleerd. De data hiervoor is eerst samengesteld en daarna ingevoerd. Dan is het wel heel belangrijk dat dit objectieve data is. Zo bleek uit tests in de rechtspraak in de Verenigde Staten dat bij een bepaald algoritme mensen met een donkere huidskleur negatiever werden beoordeeld. Dat kwam dus door de ingevoerde data.
We moeten wat de computer doet kritisch blijven controleren. Want betekent kunstmatig dus ook echt slim? Wat kan een computer beter dan de mens? En waarin overtreffen wij hen? Dit zijn vraagstukken die in de les aan bod komen aan de hand van voorbeelden van toepassingen van kunstmatige intelligentie. Met behulp van vragen en stellingen voer je met de leerlingen een discussie over deze ontwikkelingen.
Slimme computers
Kunstmatige intelligentie is gebaseerd op algoritmes. Dat is programmeertaal voor instructie, een stukje code waarmee je een probleem kunt oplossen. In de nieuwe les Slimme computers van Online Masters leren de leerlingen hoe zo’n algoritme werkt. Ze krijgen aan de hand van een aansprekende animatie en allerlei uitdagende voorbeelden te maken met toepassingen van kunstmatige intelligentie; werken zij op school ook met leerapps, waarbij fouten gecorrigeerd worden en de app zich aan het niveau van de leerling aanpast? Wat zouden zij ervan vinden als een slimme computer op basis van hun cijfers een advies geeft voor vervolgonderwijs? Vinden zij dat een slimme zorgrobot als een echte vriend kan worden gezien? En wat weten leerlingen van deepfake? Een combinatie van ‘deep learning’, en dus kunstmatige intelligentie, en ‘fake news’. Iedereen kent de filmpjes waarbij nep bijna niet meer van echt te onderscheiden is. Je kan via deepfakes mensen dingen laten zeggen die ze nooit gezegd hebben. Vinden de leerlingen dat vooral geinig of eigenlijk ook een beetje eng?
Via interactieve opdrachten worden de leerlingen aan het denken gezet over de mogelijke gevolgen van kunstmatige intelligentie. Welke kansen en aandachtspunten zie zij? Daarnaast biedt de les ook een schoolopdracht waarbij de leerlingen via een chatbot achter de identiteit van de mystery-master moeten zien te komen. En ze nemen ook een opdracht mee naar huis: via een spelletje (Google Quick Draw) helpen ze een KI-systeem slimmer te worden. De les is voorzien van een concrete handleiding en is zonder uitgebreide voorbereiding, of kennis van kunstmatige intelligentie, eenvoudig te geven. Dus voor iedereen leerzaam!
Over Online Masters
Waarom het lesprogramma Online Masters? Kinderen en jongeren brengen online veel tijd door en weten als geen ander wat er te doen is: appen, gamen, chatten, TikTokken, en online films kijken. Maar weten ze ook hoe deze apps, games en websites ontwikkeld worden, welke technieken er worden gebruikt en wat de voor-en nadelen hiervan zijn? Online Masters geeft leerlingen inzicht in hoe digitale technologie werkt, leert hen om technieken te herkennen, over de impact hiervan op de samenleving en de kansen en risico’s voor de gebruiker. Zo leren ze kritisch nadenken over deze ontwikkelingen en kunnen ze hun mening hierover vormen. Daarnaast leren ze ook praktische vaardigheden zoals programmeren, design, video’s maken en een robot aansturen. En gaan ze met elkaar in gesprek over hoe je met elkaar omgaat op sociale media of hoe je grip houdt op je gamegedrag.
De ontwikkelingen gaan razendsnel, dus zorg ervoor dat jouw leerlingen digitaal up-to-date en in balans blijven. Online Masters biedt actueel lesmateriaal en helpt je hierbij!