Bezig met laden...
Het zijn herkenbare situaties tijdens de les: leerlingen die onderuitgezakt zitten op hun stoel, die tijdens de uitleg op hun mobiel kijken en die ongeïnteresseerd voor zich uitstaren in de hoop dat de bel snel gaat. Vergeleken met andere landen zijn Nederlandse kinderen minder bereid om hard te werken en zich in te spannen om moeilijke opdrachten te voltooien. Dit blijkt uit de resultaten van het PISA-onderzoek van 2015 (OECD, 2016b) en het onderzoek van de inspectie van het onderwijs in 2019. Hoe kun je leerlingen toch bij de les houden en motiveren?
Wat is motivatie?
Van Dale geeft de volgende betekenis aan het woord motivatie: beweegredenen, drijfveer. Motivatie kun je in twee verschillende vormen indelen: intrinsieke en extrinsieke motivatie. Bij intrinsieke motivatie komt de wil om iets te doen uit de persoon zelf. De persoon heeft ergens plezier in, is ergens gepassioneerd over of heeft ergens een enorme interesse in. Deze autonome motivatie wordt gezien als ‘willen’. Extrinsieke motivatie wordt opgewekt door factoren van buitenaf. De persoon heeft een bepaalde schaamte, schuldgevoel of er wacht hem/haar juist een beloning die aanzet tot actie. Extrinsieke motivatie wordt vaak gezien als ‘moeten’ en kan veel stress met zich meebrengen.
Motivatie tips
Als je aan leerlingen vraagt waarom ze op school zitten, dan antwoorden ze vaak met ‘omdat het moet’. Onbewust wordt dit benadrukt door leraren of ouders die een opmerking geven als ‘Woordjes leren is niet leuk, maar het moet nou eenmaal’. Het is goed om te beseffen dat leerlingen niet alle vakken even interessant kunnen vinden. De kunst is om werkvormen of interventies te verzinnen die deze taken leuker maken en meer aansluiten op het gevoel van willen. Daarnaast kun je als leraar ook gedragingen aanpassen, zodoende leerlingen meer te motiveren. Onderstaande tips kunnen jou helpen om leerlingen meer te motiveren.
1. Keuzevrijheid
Edward L. Deci en Richard M. Ryan ontwikkelden een theorie over de menselijke motivatie. Eén van de basisbehoeften van intrinsieke motivatie is autonomie of ook wel keuzevrijheid. Wanneer leerlingen een keuze ervaren, raken ze meer gemotiveerd. Hoe ziet dit in de praktijk eruit? Bied vanuit dezelfde leerdoelen verschillende opdrachten aan. Je kunt ook een keuze bieden wat instructie betreft. De ene leerling heeft meer uitleg nodig, terwijl de andere leerling alleen een stappenplan nodig heeft. Op deze manier leg je de keuze bij jouw leerlingen, waardoor ze het gevoel van autonomie ervaren. Dit zal hen meer motiveren.
Wil je hier nog een stapje verder in gaan, dan kun je leerlingen uitdagen hun leerproces zelf vorm te geven. Hoe, wat, waar en wanneer willen ze leren? Denk samen met jouw leerlingen na over welke toets passend zou zijn bij de stof en wat ze nodig hebben om voor de toets te slagen.
2. Structuur geven
Het totaal van lessen, huiswerkopdrachten en toetsen; op een gegeven moment voelt een vak voor leerlingen als een enorme berg die ze moeilijk kunnen beklimmen. Leerlingen voelen zich meer bekwaam als ze weten wat er van hen verwacht wordt. Het beschikken over de juiste competenties draagt bij aan meer motivatie. Begin jouw les met het uitleggen van het doel en communiceer duidelijk over de geldende regels, succesindicatoren en werkwijzen.
3. Gamification
De intrinsieke waarde van iemand wordt aangewakkerd als die persoon ergens plezier in heeft. Dit kun je ook zo zien met leren. Gamification is een manier om leren leuk te maken. Met gamification integreer je spelelementen in alledaagse contexten. Denk aan dat leerlingen punten kunnen verdienen wanneer ze hun huiswerk hebben gemaakt. Gamification hoeft niet alleen toepasbaar te zijn op leerlingen die prestatiegericht zijn en graag willen winnen. Laat leerlingen zegels sparen door het vertonen van goed gedrag of het stellen van uitdagende vragen. Hiermee kan je de focus van de prestatie afhalen. Wil je meer gaan richting spelvorm? Dan kun je leerlingen in groepjes een mysterie laten oplossen of laten ontsnappen uit een escaperoom.
Heb jij tips om leerlingen te motiveren? Deel ze met ons in de reacties hieronder!
Reacties