Kinderen tegen elkaar: Lelijk, Homo, Heks

“Lelijk, Homo, Vies, Heks, Kutkind.” Dat zeggen kinderen op de basisschool tegen elkaar, en dat doen ze steeds jonger. Tijdens het 5de Nationaal Congres Pesten (19 april te Utrecht, De Dag Tegen Pesten) wordt gediscussieerd over de uitkomst van de PestThermometer onder kinderen.

PestThermometer

De PestThermometer, een initiatief van de Nationale Academie voor Media en Maatschappij, is een peiling onder leerlingen waarmee de dagelijkse ervaring met pesten wordt blootgelegd. Al eerder (2014) werden de resultaten voor het middelbaar onderwijs bekendgemaakt (gepubliceerd o.a. in NRC, 29-10-2014).

Top 5 van pestwoorden onder kinderen, basisschool – groepen 6, 7 en 8:

1. Lelijk. Allerlei uiterlijkheden, zoals Dikzak of Skelet. Volgens de pestende kinderen slechts een “bijnaam”. Volgens de gepeste kinderen heel naar om te horen.
2. Homo of gay. Jongens en meisjes tegen een andere jongen. Steeds vaker voor kinderen een “gewoon woord”, vanaf groep 6 zelfs. Zie ook het verhaal van Daan, onlangs in het Jeugdjournaal.
3. Vies. Een kind wordt gepest alsof/met dat het stinkt of ruikt. Kinderen weigeren naast hem/haar te zitten in de klas.
4. Heks, prinses, pestvogel, relnicht. Allerlei scheldwoorden of bijnamen die iemands gedrag benoemen
5. Kutkind. Kut als bijvoeglijk naamwoord dat ook aan personen wordt gekoppeld zoals Kutkind, Kutbroer, Kutzus, maar ook: Kutjuf of Kutmeester. Opvallend, kinderen geven aan dat ouders dit woord “altijd zeggen”.

Grof taalgebruik begint steeds vroeger

Bamber Delver, directeur van de Nationale Academie voor Media en Maatschappij, auteur Handboek tegen Pesten, geeft commentaar: “Uit de peiling onder leerlingen uit de groepen 6, 7 en 8 en hun leerkrachten blijkt dat kinderen vooral pesten met uiterlijk. Dat begint al vroeg. Hoewel we de peilingen hebben gehouden bij groep 6, 7 en 8 hebben we geluiden gehoord dat er op deze manier al wordt gepest vanaf groep 3. In groep 8 wordt het pesten harder, en vallen er vaker woorden als Homo of (niet opgenomen in de top 5, maar wel gebruikt door vele groep-achters) Slet. Juist deze woorden staan weer in de top 5 van pestwoorden op de middelbare school."

Direct ingrijpen

"Taalgebruik en pesten gaan hand in hand. Sta geen enkel scheldwoord toe, corrigeer onmiddellijk, grijp direct in. Wegkijken en lachen zijn uit den boze. Het is niet ‘schattig’ of ‘niet zo gemeend’. Het is keihard, het is heel erg gemeend en het verwoest de jeugd van teveel kinderen. Kinderen zelf geven trouwens aan dat volwassenen vaak zelf anderen uitschelden en dus het slechte voorbeeld geven. Geef dus als opvoeder het goede voorbeeld! Toon respect voor anderen, wees geen maatstaf, geef deze positieve en respectvolle houding door aan jouw kind.”

De PestThermometer Kinderen is gebaseerd op gesprekken met kinderen, ouders, leerkrachten, Anti Pest Coördinatoren en Nationaal MediaCoaches. De PestThermometer is geen wetenschappelijke peiling en geeft naar de mening van de Nationale Academie voor Media en Maatschappij accuraat de tijdgeest weer.