Duurzame DIY-tips voor in en rond school

Door Birgitte Bloem

Organiseer een Swap Market

Van ruilen komt huilen is niet altijd waar. Organiseer op je school eens een ruilmarkt voor bijvoorbeeld kleding, spelletjes en boeken. Swappen is de trendy term. Het is leuk, duurzaam én gezellig. Hoe het kan werken? Alle leerlingen leveren spullen in bij één van de ruilgebieden kleding, spelletjes of boeken. Van de ruilchef krijgen ze daarvoor waardebonnen. Deze bonnen kunnen ze gebruiken om iets nieuws uit te zoeken in één van de ruilgebieden. Het mooie is zo dat je alles met alles kunt ruilen.

Multifunctionele lege wc-rollen

Lege wc-rollen kun je overal voor gebruiken. Deze toepassing kenden wij nog niet, maar is ook reuzehandig voor in de klas. Zet de wc-rollen rechtop in een schoenendoos. Superhandig om al die losse snoeren en kabels gescheiden in die lege kokertjes op te bergen.

Maak je eigen schoonmaakmiddelen

Veel schoonmaakmiddelen zijn niet al te vriendelijk voor het milieu en voor onze gezondheid. Gelukkig brengen steeds meer merken 100% biologisch afbreekbare schoonmaakmiddelen op de markt. Ze zijn gemaakt van plantaardige grondstoffen. Er wordt meestal niet getest op dieren en ook met de verpakking wordt rekening gehouden met het milieu. Maar het kan n.g gemakkelijker door zelf je schoonmaakmiddelen te maken.

Viezigheid in school bestaat grotendeels uit twee groepen:

• Kalk, roest en urinesteen: die maak je schoon met een zure reiniger.

• Vetten en ander organisch vuil: die maak je schoon met een alkalische reiniger.

Om die twee verschillende krachtpatsers te maken, heb je niet meer dan vier ingrediënten nodig:

• schoonmaakazijn (met de dubbele concentratie van keukenazijn)
• zuiveringszout (ook: natriumbicarbonaat of baking soda)
• soda (ook: natriumcarbonaat)
• Marseillezeep (of een andere zeep op basis van olijfolie)

Voor een aangenaam luchtje kun je er etherische olie aan toevoegen in een geur die jij en je leerlingen lekker vinden.

Azijn is het zuur in ons schoonmaakarsenaal. Schoonmaakazijn heeft een pH van 2. Azijn verwijdert niet alleen kalk, roest en urinesteen maar ook geurtjes. Verder doodt het bacteriën en is het schimmelwerend.

Zuiveringszout of baking soda ken je misschien uit de keuken, waar het als ingrediënt voor cake en taart gebruikt wordt. Het heeft hiernaast nog veel meer toepassingen. Zuiveringszout bindt bijvoorbeeld zuren, waardoor het luchtjes kan neutraliseren. Het is verder een natuurlijk schuurmiddel, handig voor de gootsteen als je leerlingen zich hebben uitgeleefd met verf of klei. Zuiveringszout is licht alkalisch, waardoor het ook vettigheid aanpakt.

Soda is een soort zout dat chloor kan vervangen. Het reinigt, ontvet en heeft bovendien een ontsmettende werking. Soda is zeer sterk alkalisch (pH 12). Soda in combinatie met heet water is een veilige manier om je afvoer te ontstoppen.

Zeep werkt als emulgator: het helpt om vetten in water op te lossen en zo weg te spoelen. Veel zeep is op basis van aardolie gemaakt of bevat dierlijk materiaal. Kies daarom voor zeep op basis van olijfolie. Heerlijke zachte handen voor je leerlingen en voor jezelf!

Twee basissprays

Met bovenstaande ingrediënten maak je twee sprays waarmee je het grootste deel van je schoonmaak probleemloos doet. Voor specifieke klusjes gebruik je dezelfde ingrediënten in een iets andere samenstelling.

Azijnspray - Vul een spuitfles voor de helft met schoonmaakazijn en de andere helft met water.

Huishoudspray - Rasp een klein beetje Marseillezeep en los het op in wat kokend water. Doe in een spuitfles twee eetlepels zuiveringszout en de Marseillezeepoplossing. Vul de fles helemaal met water en meng voorzichtig totdat alle zuiveringszout is opgelost. Voor de frisse geur en ontvettende, antibacteriële en antischimmel werking kun je ook nog 10-20 druppels citroenolie toevoegen. 

Bron: nudge.nl/projects/maak-je-eigen-schoonmaakmiddelen/

Opschoonactie

Organiseer van tijd tot tijd een opschoonactie met je leerlingen en haal al het zwerfvuil uit de wijk rondom de school. Niet als straf, maar in het kader van bewustwording. Maak er een happening of zelfs een wedstrijd van.

DIY heuptas

Gaan je leerlingen werken in de schooltuintjes? Laat ze van hun oude (spijker)broek of -rok een handige heuptas maken waar ze het tuingereedschap in kunnen doen. Ook handig voor klein gereedschap tijdens de techniekles.

Stap 1: Laat alle leerlingen een oude (spijker)broek of een korte rok meenemen. Broek of rok moet in ieder geval twee achterzakken hebben en de broek of rok moet rond het middel nog passen.

Stap 2: Laat leerlingen de broek afknippen tot onder de achterzakken. Daarna wordt de voorkant eruit geknipt. De tailleband blijft zitten.

Stap 3: Klaar!

Aandeslagmetafval.nl

Aan de slag met afval is een educatieve website over het voorkomen van zwerfafval en het recyclen van afval. De site richt zich op leraren basis- en voortgezet onderwijs, medewerkers van bso-organisaties en Natuur- en milieueducatiecentra. Aan de slag met afval is een initiatief van Supporter van Schoon, de publiekscampagne van Stichting Nederland Schoon. Voor het basisonderwijs vind je op de site interactieve lessen, doe-opdrachten, filmpjes en praktische werkbladen voor een korte les. Voor het voortgezet onderwijs zijn er uitgewerkte lessen voor aardrijkskunde, biologie, Nederlands en voor het mentoruur voor de onderbouw vmbo, havo en vwo.