Aandacht in de klas voor de Dag van de Scheiding

Een scheiding kan veel impact hebben het vertrouwde leventje van leerlingen. Het normale ritme, de geborgenheid en de regels veranderen of vallen weg. Tegenwoordig komt een echtscheiding vaak voor (één op de drie huwelijken eindigt in een scheiding - bron CBS). Grote kans dus dat jouw leerlingen er al een beeld bij hebben of ervaringsdeskundigen zijn. Vrijdag 15 september is uitgeroepen tot ‘Dag van de Scheiding’. Een mooi moment om jouw leerlingen de gelegenheid te geven om hier op hun eigen manier over te praten.

Het huwelijk was vroeger vaak een verplichting. De betrokken families organiseerden de trouwerij voor het stel. Er werd getrouwd om bezit zoals erfenissen of grond binnen de familie te houden. Voor het bruidspaar was het niet mogelijk om op eigen initiatief te scheiden. Tegenwoordig heeft het huwelijk gelukkig een hele andere betekenis gekregen. In Nederland zijn we vrij om te trouwen met wie we willen (als het er maar één is en als die ene dan niet je eigen broer of zus is) en vrij om te scheiden, om welke reden dan ook. Dit laatste kan ook zorgen voor veel bijkomend verdriet. Sinds 2010 is iedere tweede vrijdag van september benoemt tot de ‘Dag van de scheiding’, zodat we hier meer aandacht aan kunnen besteden.

Een veilig thuis

Kinderen ervaren een scheiding vaak als een groot verlies. Het kan fijn zijn om ze de ruimte te geven voor hun vragen (zoals ‘Komen mijn ouders ooit weer bij elkaar?’, ‘Is het normaal dat ik heel boos/verdrietig ben?’ en ‘Krijg ik dan twee feestjes op mijn verjaardag?’). Een open, klassikaal gesprek laat zien dat het normaal is om hierover te praten met elkaar en kan zorgen voor begrip en erkenning onderling. Hierbij 5 voorbeeldvragen en -reacties om jou te inspireren.

Vijf vragen aan kinderen met gescheiden ouders

1.    Wie vindt het soms moeilijk om te praten over je gevoel?
Dat is heel normaal, grote mensen vinden dat soms ook lastig. Het kan wel heel fijn zijn als je erover praat met iemand die je aardig vindt en vertrouwt. Zo kun je je hart luchten en kom je er misschien wel achter dat die persoon datzelfde gevoel soms ook heeft.

2.    Wat doe je wanneer jouw ouders ruzie hebben?
Sommige kinderen proberen ze te helpen. Dat is heel lief, maar dat helpt helaas niet, want ondanks dat het soms lijkt alsof het over kleine dingen gaat – zoals een rondslingerende sok of een vergeten zwemles - gaat het vaak veel dieper dan dat. Daarbij kan het jou ook een vervelend gevoel geven. Het helpt om even afstand te nemen. Door bijvoorbeeld naar je kamer te gaan, of om naar een aardig buurmeisje-jongetje te gaan zodat je op een meer rustige en fijne plek bent.

 .       Wie hoopt er dat zijn ouders weer terug bij elkaar komen?
Er zijn veel kinderen die dat hopen, helaas gebeurt dat bijna nooit. Als kind kun je er in ieder geval niet voor zorgen dat ze weer bij elkaar komen. Misschien helpt het om deze vraag met je ouders te bespreken om te horen hoe zij hierover denken.

4.     Zegt mama soms iets onaardigs over papa tegen jou of papa iets over mama, wat jij niet fijn vindt?
Soms kunnen ouders iets zeggen over elkaar tegen jou, wat jij niet leuk vindt om te horen. Dat is heel vervelend. Dat betekent niet dat je een kant hoeft te kiezen, maar dat papa en mama het moeilijk vinden om met hun gevoel om te gaan. Heb je al eens aangegeven wat je voelt als ze dit tegen jou zeggen?

5.     Voel je je soms niet echt fijn thuis?
Door ruziënde ouders of een scheiding kan thuis niet meer als thuis voelen. Het kan helpen door te gaan met de dingen die je normaal ook zou doen, zoals spelen, vrienden maken, leren en sporten, om het vertrouwde gevoel weer terug te krijgen.

Met wat extra aandacht van jou en de klasgenootjes voelen kinderen van gescheiden ouders zich meer gesteund. Ook is het voor alle leerlingen goed om te praten over gevoelens in de klas. Zo bouwen ze een groter gevoelswoordenschat op. Daarmee kunnen ze nauwkeuriger vertellen hoe ze zich voelen en uiten ze hun gevoel minder via andere wegen (zoals slaan of zich terugtrekken). Voor sommige kinderen zal het niet zo makkelijk zijn. Er zijn dan ook andere manieren om te oefenen met emoties uitdrukken, door bijvoorbeeld tekeningen ervan te maken of met behulp van gevoelskaarten. Pak het aan op de manier die bij jouw leerlingen past. We wensen jullie een fijn gesprek toe!

Heb  jij hier zelf ervaring mee in de klas, of heb jij toevoegingen? Laat het ons weten in de comments!