Ernst Meijer is nu vier jaar directeur van de IKC Toermalijn in Lelystad. Hij werd gevraagd om daar orde op zaken te stellen. Een aantal rigoureuze besluiten volgde. Qua basisvaardigheden hield dat in dat hij in één keer nieuwe methoden invoerde voor taal, spelling, lezen en rekenen.
“Het ging hier gewoon niet goed”, legt Ernst uit. De Toermalijn is een grote school met veel kinderen. “Binnen een paar jaar hebben er 5 á 6 directeuren aan het roer gestaan. De onderwijskwaliteit was achteruit gehold. De scores waren niet goed en het pedagogisch klimaat was onder de maat. Daardoor viel de school op bij het bestuur. Er vallen 27 scholen onder het bestuur. De Toermalijn was een zorgenkind binnen dat geheel. Er was geen visie en geen doorgaande leerlijn.”
Ernst had na drie weken in het vizier wat er mis ging. “De lessen waren van onvoldoende niveau, regelstructuren ontbraken, het team was niet op orde en de methodes zwaar verouderd.”
Zijn oplossing was onorthodox. “Daar ligt een ondernemende, bijna commerciële visie aan ten grondslag. Eigenlijk hebben we intern de school gesloten en zijn we een nieuwe school gestart. We zijn de school in alle vezels gezond gaan maken. We hebben het gebouw verbouwd en weer naar de tijd van nu gebracht. We hebben er een kindcentrum van gemaakt. Er zijn lokalen bijgebouwd en van twee locaties is weer één gemaakt. Tachtig procent van het personeel is gewisseld. Ik wilde op alle fronten, zelfs qua kleur en inrichting terug naar rust, regelmaat en reinheid.”
Ook werd het onderwijsaanbod onder de loep genomen. “De Toermalijn was een Jenaplan school, maar in overleg met alle betrokkenen hebben we dat veranderd naar een reguliere school, omdat kinderen aangaven dat ze gewoon sommen en taal wilden leren.” Hij zocht naar ‘methodieken zonder opsmuk’. “Hier kwam Noordhoff in beeld. We onderzochten hun rekenmethode: Getal & Ruimte Junior. Die paste heel goed bij onze leerlingen. Andere lesmethoden bieden een context aan en gaan van daaruit de strategie uitleggen. Maar onze leerlingen gaven aan de context niet te begrijpen. Bij Getal & Ruimte Junior wordt eerst de strategie helemaal uitgelegd en vanuit dat punt wordt er context aan gegeven.”
Ook behandelt deze methode niet meerdere doelen door elkaar, maar wordt er steeds een week lang 1 strategie behandeld. “Het niveau lag voor de kinderen veel hoger, maar ze vonden het fantastisch. Een leerwerkboek op papier was ook een bewuste keuze. Ik heb echt kinderen in de bovenbouw horen zeggen, ‘ik vind het heel erg moeilijk, maar ik leer wel wat’.”
Vervolgens gingen we vanaf groep 4 aan de slag met Nieuw Nederlands Junior van Noordhoff omdat we de lijn van Getal & Ruimte Junior wilden doorzetten in lezen, taal en spelling. Dat zijn in deze methode geen losse elementen. Wanneer je met iets bezig bent qua spelling, kun je dat toepassen in de taalles en je komt het weer tegen in de leesles. Bij taal maken ze taalproducten in plaats van toetsen, die ook weer aansluiten op de teksten die ze lezen. Zo heeft alles samenhang. Ik merk het enthousiasme van kinderen. Ze weten waarom ze iets doen, waarom ze iets leren. Ze hebben het gevoel dat ze serieus worden genomen met deze methode. Je ziet de motivatie terug
in hun eindproducten: die nemen ze bloedserieus. Ze schrijven bijvoorbeeld een brief naar de gemeente. Echt producten met inhoud.”
“Het resultaat is dat de scores van de kinderen enorm stijgen. Daarnaast ontwikkelen ze een motivatie voor lezen. Toen we besloten de schoolbieb te vervangen, gaven betrokkenen in eerste instantie aan ‘waarom doe je dat, want onze kinderen lezen toch niet’. En nu: die schoolbieb is heilig voor de leerlingen.”
Ernst maakte de keuze om alles onder één dak onder te brengen. “Daar geloof ik echt in. Alle methoden van Noordhoff volgen dezelfde didactiek en heldere structuur. En die dragen bij aan de rust en regelmaat die ik nastreef.”
Differentiatie is ook belangrijk voor Ernst: “We hebben op de Toermalijn te maken met een kamelengroep, dus een groep zonder echte middenmoot. Het ene deel van de kinderen is heel theoretisch en het andere deel heel praktisch.” Voor de kinderen die leren lastig vinden bevat de rekenmethode ‘Niveaulijn’ en voor de kinderen die meer aankunnen ‘Meesterwerk’.
“De methoden die we nu gebruiken spreken de kinderen op een andere manier aan. Ze zijn gebaseerd op de vo-methoden die al bestonden en waar vo-scholen in de omgeving mee werken. Hierdoor merk ik dat de overstap naar het vo soepeler wordt ervaren.”
Dat eerste jaar als directeur beschrijft Ernst als intens. “We waren de eerste school die zo ‘cold turkey’ omging in Nederland. Nu zie ik een bloeiend IKC waar je van 0 tot 13 terecht kan, waar kwaliteit hoog in het vaandel staat en waar we afwegingen maken in wat belangrijk is. Ik zie trotse leerlingen die meer betrokken zijn. Ze zijn intrinsiek gemotiveerd en voelen zich onderdeel van een groter geheel.”
De Junior-lijn van Noordhoff
Ken jij de Junior-lijn al? Dit zijn de methoden van Noordhoff basisonderwijs voor rekenen, taal, spelling, lezen, Engels en wereldoriëntatie. Alle methoden uit de Junior-lijn hebben een opvolger in het voortgezet onderwijs. Ze staan voor de kracht van de leerkracht, een stevige kennisbasis en eerlijke leerkansen voor alle leerlingen.
Ga naar www.noordhoff.nl/basisonderwijs/junior-lijn