Bezig met laden...
Op de Waldheim-mavo te Baarn hebben de leerlingen elke dag drie lessen van 80 minuten en daaromheen is er, in overleg met de mentor over de invulling, keuzewerktijd. Omdat docenten en leerlingen bijna anderhalf uur bezig zijn met een les, is het mogelijk om diep op de stof in te gaan. Dit doen ze niet alleen met theorie. Juist bij 80-minutenroosters is het belangrijk om activerende werkvormen in te zetten. Afgelopen drie jaar heb ik drie groepen docenten begeleid op de Waldheim-mavo op het gebied van activerende werkvormen en didactiek. In deze blog spreek ik directeur Marjolein de Graaf over dit traject en welke inzichten dit heeft opgeleverd.
Waarom hebben jullie ervoor gekozen om lessen van 80 minuten en keuzewerktijd in te voeren?
“In coronatijd zijn we een aantal zaken tegengekomen waaruit wensen voor het rooster naar voren kwamen, zoals dat leerlingen op school leren hoe ze zelfstandig moeten werken en het aanbieden van keuzevrijheid, zodat zij voor extra uitleg kunnen kiezen ofwel voor extra input voor een bepaald vak. We vonden een voor ons passend model met 3 lessen van 80 minuten per dag en 6 tot 8 keuze lessen van 40 minuten per week.”
Vervolgens kozen jullie voor begeleiding op het thema activerende werkvormen door CPS. Waarom was dat nodig?
“In lessen van 80 minuten moet je wel activeren”, volgens Marjolein. “Daarom hebben we, voordat we met onze langere lestijd begonnen, gevraagd aan Meike Berben van CPS om onze docenten te begeleiden op het gebied van activerende werkvormen en didactiek. Deze begeleiding hebben we de eerste twee jaar na de invoering van het 80-minutenrooster laten doorlopen. Begeleiding door een externe partij als CPS geeft namelijk nieuwe input en een frisse blik. En nu -na drie jaar terugkijkend- heeft het begeleidingstraject door CPS nieuwe inspiratie opgeleverd, waardoor onze docenten in de secties meer samenwerken en uitwisselen. Ze delen good practices en proberen samen nieuwe werkvormen uit.”
Wat heeft het invoeren van activerende werkvormen jullie opgeleverd?
“We horen van docenten en leerlingen dat het inzetten van activerende werkvormen meer plezier in de les oplevert. Eén docent vertelde bijvoorbeeld dat de leerlingen zo enthousiast zijn, dat ze haar vroegen om zelf niet teveel te praten, zodat ze vooral aan de slag konden met de werkvormen.
Ook spelelementen stimuleren de leerlingen om actiever te zijn in de lessen. Daarnaast gaan we als het kan ook meer naar buiten. We laten de leerlingen bijvoorbeeld grafieken tekenen op het schoolplein. Dan valt ineens het kwartje bij veel leerlingen. Verder verlopen de schakelmomenten tussen bijvoorbeeld twee lesinhouden in onze lessen soepeler, waardoor een langere les ook voldoende rendement oplevert.”
Kun je voorbeelden geven van werkvormen die goed bevallen?
Voorbeelden van werkvormen die onze docenten nu regelmatig gebruiken, zijn: startopdrachten waarmee onze leerlingen gelijk actief aan de les beginnen, de exit ticket: een eindopdracht voordat de leerlingen de les verlaten, 
een rad van avontuur als beurtverdeler of met vragen over de lesstof. Maar ook de placemat of de werkvorm denken-delen-uitwisselen om leerlingen antwoorden te laten samenvoegen of vergelijken wordt veel ingezet, of digitale middelen om bijvoorbeeld instructiefilmpjes te maken of de voortgang van de leerlingen te monitoren.
Door het activeren, merken we dat de docenten nu ook meer bezig zijn met formatief handelen. Ze weten veel beter waar leerlingen staan en wat er vervolgens nog nodig is om de leerdoelen te behalen.”
Hoe zorg je ervoor dat docenten activerende werkvormen blijven gebruiken in de toekomst?
“Nu de begeleiding door CPS is afgelopen, houden we het thema activerende werkvormen en didactiek levend in de secties door bijvoorbeeld good practices te delen. Daarnaast is het een gespreksonderwerp in onze gesprekkencyclus met de docenten. En wellicht organiseren we in de toekomst weer een traject met CPS om ook onze nieuwe collega’s inspiratie te geven!”
Praktische verdieping
Wil jij je ook verdiepen op het onderwerp activerende werkvormen? Bekijk dan eens onze trainingen in de CPS Academie, of lees de uitgave Activerende en passende werkvormen. De herdruk van deze uitgave is in september 2024 verschenen.
Wil je met je team liever een training op maat bij jou op school? Neem dan contact op met Meike Berben om de mogelijkheden te bespreken.
Meike Berben
E-mail:
Telefoon: 06 55 833 491
Reacties