Leren over kinderrechten met lespakket én eigen speelfilm

Nagenoeg alle landen ter wereld hebben het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind ondertekend. De rechten gaan over voeding, school, wonen, gezondheid, geloof en ouders. Ook gaan ze over mishandeling, kinderarbeid, oorlog en vluchten. Op 21 november vieren we de 33^ste verjaardag van het Kinderrechtenverdrag. Aanleiding voor Lotte Raisifar, specialist kinderrechteneducatie van UNICEF Nederland, en filmcoach Freek Commandeur van Hollywood in de Klas om in gesprek te gaan over één van de leukste onderdelen van hun werk: kinderrechten in de klas. Ze bespreken het gratis lespakket ‘Ken je rechten’ en het UNICEF Kinderrechten Filmfestival.

Freek: “Wow, Lotte, het is alweer tien jaar geleden dat UNICEF en Hollywood in de Klas samen het Kinderrechten Filmfestival bedachten en voor het eerst organiseerden. Al zoveel leerlingen van groep 6, 7 en 8 van basisscholen in Nederland maakten met ons een korte speelfilm over kinderrechten.”

Lotte: “Zeker, er komen ieder jaar weer nieuwe leerlingen in de bovenbouw die films kunnen maken. Het mooie van onze samenwerking vind ik dat kinderen met het lesmateriaal leren over hun eigen rechten in herkenbare situaties. Door vervolgens met jullie een speelfilm te maken, geven we meteen invulling aan een kinderrecht. Even een overhoring: weet jij nog welke?”

Freek (lachend): “Ik heb in tien jaar tijd zoveel kinderrechten gezien dat ik kan dromen dat dit om ‘het recht op een eigen mening’ gaat. Ik merk dat kinderrechten voor steeds minder kinderen een abstract begrip is. Film is een perfect medium om het begrip concreet te maken. Dat merken we elke keer weer. Helemaal omdat leerlingen van de scholen die meedoen zelf de onderwerpen van de films aandragen en van begin tot eind, met begeleiding van een van onze filmcoaches, bij de productie betrokken zijn én alle rollen spelen.”

Lotte: “Maar ook als het maken van een speelfilm niet in de les past, kun je aan de slag met het lespakket ‘Ken je rechten’. Het is voor basisscholen gratis beschikbaar. We merken dat leerlingen al best veel weten over kinderrechten, maar zich dat niet altijd realiseren. De parapluterm kinderrechten kennen ze vaak niet, maar ze hebben er thuis, op school en in de pauze mee te maken. In ieder nieuwsbericht van het Jeugdjournaal zitten kinderrechten verweven. Door de lessen worden ze zich daar veel bewuster van. Bij UNICEF gaat het ons erom dat kinderen hun eigen rechten leren kennen. Want alleen als je weet welke rechten jij en je leeftijdsgenoten hebben, kun je ervoor opkomen.”

Freek: “Het Kinderrechten Filmfestival is een waardevolle verdieping op het lespakket. Je merkt dan echt dat de leerlingen bezig zijn geweest met hun rechten. Er zitten zoveel belangrijke thema’s in de tekeningen die leerlingen als basis voor de film naar ons toesturen. In drie uur tijd nemen we de film op. Het kost de school weinig onderwijstijd, maar het heeft zo’n grote impact op iedereen die aan de film meewerkt en iedereen die de film vervolgens ziet.”

Lotte: “Ik vind het inspirerend om te zien waar kinderen mee komen. Weet je nog, Freek, laatst had een leerling een prachtig gedicht geschreven over de oorlog in Oekraïne. Ik kreeg er kippenvel van.”

Freek: “Ja, dat was zo mooi. En ook in die film is het weer gelukt om het verhaal met humor te brengen. We merken dat dat belangrijk is, juist bij zwaardere onderwerpen. Kinderen zijn zó vindingrijk, zó creatief! Zit jij elke donderdag om 16.00 uur klaar op ons YouTube kanaal om de nieuwste kinderrechtenfilm online in première te zien gaan?”

Lotte (lachend): “Bijna elke donderdag! Voordat ik bij UNICEF kwam werken kende ik het niet, maar onder kinderen zijn het echte filmhits. Dat de kinderrechtenfilms maandelijks zo’n twee miljoen keer worden bekeken is toch geweldig? Naast dat het een enorme impact heeft op de leerlingen die zo’n film hebben gemaakt, bereiken we met de films dus heel veel anderen. Zij leren allemaal over kinderrechten. Daar ben ik heel trots op. Onder kinderen zijn de films echt een hype.”

Freek: “Wat ik op scholen ook hoor, is dat leraren de films goed weten te vinden en in de klas kijken – ook als ze niet zelf een film hebben gemaakt. En belangrijker nog is dat leraren op basis van het lespakket ‘Ken je rechten’ met hun leerlingen in gesprek gaan over de thema’s die aan de orde kwamen in de films . Via een korte speelfilm, door kinderen bedacht en gemaakt, leren kinderen over kinderrechten. Mij kun je niet blijer maken! Na tien jaar films maken op scholen durf ik echt wel te zeggen dat kinderen fan zijn van de kinderrechten. Wanneer ze zich realiseren wat daar allemaal bij hoort, snappen ze maar al te goed hoe belangrijk het voor alle kinderen in de wereld is, dus ook voor henzelf.”

Lotte: “En juist door de aantrekkelijke werkvormen in het lespakket en met de productie van een eigen kinderrechtenfilm is het leuk, fijn én leerzaam om ermee bezig te zijn. Uiteindelijk hopen we dat alle kinderen in Nederland ervaren hoe belangrijk kinderrechten zijn.”

Bestel het lespakket ‘Ken je rechten’

Met het lespakket ‘Ken je rechten’ maken kinderen op een speelse manier kennis met kinderrechten. Tijdens de lessen staat de klas stil bij wat zij nodig hebben om op te groeien. De lessen sluiten aan op de kerndoelen wereldoriëntatie en burgerschapsonderwijs. Ken je rechten bestaat uit drie opeenvolgende lessen en kan uitgebreid worden met een vierde optionele les.

Het pakket bestaat uit onder andere een werkboekje met leuke opdrachten, een duidelijke handleiding en een begeleidende digiles.

Scholen kunnen het lespakket ‘Ken je Rechten’kosteloos aanvragen bij UNICEF: www.unicef.nl/jeugd/ken-je-rechten/

Informatie en aanmelden Kinderrechten Filmfestival: www.krff.nl