Hoe zorg je dat de politiek geen ver-van-je-bed-show is voor jongeren? Hoe leer je ze over besluitvormingen, zonder dat de aandacht tijdens de les afdwaalt? ProDemos, huis voor democratie en rechtsstaat, weet als geen ander raad met deze vragen. ProDemos verzorgt al jaren educatieve programma’s zowel in politiek Den Haag als op scholen, gemeente- en provinciehuizen door heel Nederland. Via deze programma’s ervaren leerlingen de politiek waar het écht gebeurt.”
Een van de educatieve programma’s is Klassenbezoek@Gemeentehuis (K@G) waarbij leerlingen het plaatselijke gemeentehuis bezoeken, plaatsnemen in stoelen van raadsleden en met elkaar in debat gaan.
Hester IJgosse is projectleider K@G bij ProDemos en Jonnick Kirwan houdt zich binnen dit project bezig als educatief expert. Tijdens K@G bezoeken leerlingen van het voortgezet onderwijs samen met een begeleider van ProDemos de raadzaal van het gemeentehuis om zelf deel te nemen aan een raadsvergadering. Ze vergaderen over een plan om een popfestival te houden. Ze gaan met elkaar in debat, doen aan politieke besluitvorming en leren meer over de rollen binnen de gemeentepolitiek. Daarnaast sluiten na het debat, als agenda’s het toelaten twee raadsleden aan die met de klas in gesprek gaan over hun werk en vragen beantwoorden.
Waarom een klassenbezoek aan het gemeentehuis? Jongeren lopen niet echt warm voor de lokale politiek. Jonnick legt uit: “Voor jongeren is de gemeente een van de meest impactvolle bestuurslagen, omdat die verantwoordelijk is voor zaken als sportvelden en hangplekken. Ook is veiligheid op straat een belangrijk thema. Door naar het gemeentehuis van de plaats waar de school gevestigd is te gaan, wordt politiek herkenbaar. Hierdoor ontstaat veel interactie. Er zijn altijd leerlingen met vragen aan het raadslid over bijvoorbeeld de wijk waar ze wonen. Dankzij de antwoorden op die vragen krijgen ze een beter beeld van wat een gemeente wel en niet doet.”
Hester vult aan: “Vaak kennen ze het gemeentehuis als de plek om hun id-kaart op te halen, maar hebben ze geen idee van wat daar verder wordt besproken, en hoe dat van invloed is op hun leven. Met K@G zitten ze letterlijk op de stoel van de raadsleden die beslissingen maken. We merken niet alleen dat de leerlingen van deze manier enthousiast worden, maar dat dit ook dé manier is dat de informatie beklijft.”
Ervaren en leren op de plek waar het gebeurt, is niet alleen een belangrijke manier om stof te laten beklijven, het zorgt er ook voor dat de educatieve programma’s van ProDemos een waardevolle aanvulling zijn op reguliere lesmethoden en wat docenten zelf in het klaslokaal kunnen doen. Het is een praktische manier om aan de slag te gaan met burgerschapsonderwijs. Jonnick: “De leerlingen leren met elkaar overleggen, naar elkaar luisteren en meningen beargumenteren. En dat alles op respectvolle wijze. Daarnaast krijgen de leerlingen kennis over staatsinrichting en bestuurskunde.”
Het programma wordt aangeboden in twee varianten. Er is een versie voor bovenbouw van vmbo basis en kader, en mbo 1 en 2. Voor deze leerlingen zijn kant-en-klare vragen en stellingen ontwikkeld waarmee ze in debat gaan over de komst van het popfestival. Jonnick: “Denk aan vragen als ‘Mag er energiedrank worden geschonken?’, ‘Treden er alleen lokale artiesten op of ook een bekende Nederlandse band?’ en ‘Gebruiken we afbreekbare bekers?’.”
De tweede versie is geschikt voor de bovenbouw havo en atheneum. Jonnick: “Leerlingen worden dan ingedeeld in politieke partijen met bepaalde politieke overtuigingen en vanuit die overtuiging gaan ze met zelfbedachte vragen in debat. Iedereen kan een passende rol pakken, denk aan de woordvoerder van de partij, de fractievoorzitter, de secretaris en fractieleden.
Volgend jaar wordt een nieuwe casus uitgerold. Hester: “Het popfestival bieden we dan aan aan de onderbouw. Voor de bovenbouw komt er een casus over wonen.” Jonnick: “Dat onderwerp leeft bij jongeren enorm. De casus gaat over de bouw van een flat in de gemeente.”
Om Klassenbezoek@Gemeentehuis aan te kunnen bieden aan scholen, werkt ProDemos samen met gemeenten. Via de website zijn al veel gemeentes aangesloten die meewerken. “Maar”, benadrukt Hester, “als een school de eigen gemeente niet op de website ziet staan, stuur ons vooral een mail via klassenbezoek@prodemos.nl. Wij benaderen dan die gemeente. Vaak willen ze wel meewerken, omdat gemeentes jongerenparticipatie waardevol vinden.”
Interesse om K@G te boeken? prodemos.nl/programmas/klassenbezoekgemeentehuis
Naast lokale politiek biedt ProDemos ook programma’s die zich richten op de provinciale en landelijke politiek. Meer info: prodemos.nl/programmas
Dit vindt gemeente Opsterland:
Gemeente Opsterland neemt ook deel aan K@G. Laura Meijer is griffier van de gemeente Opsterland. “Het is hartstikke mooi dat op deze manier jongeren niet alleen binnenkomen voor een paspoort of rijbewijs. Wij doen graag mee met het verhogen van het bewustzijn van lokale politiek. We zetten onze deur open zodat jongeren weten dat ze welkom zijn om mee te denken en later ook een rol te spelen in de politiek. Gemeente Opsterland vindt burgerschap en jeugdparticipatie erg belangrijk. Het is voor ons heel fijn dat ProDemos dit doet met een casus die goed aansluit bij de belevingswereld van jongeren. En wij als gemeente hoeven het alleen te faciliteren, anders zou het heel veel tijd kosten. Wel probeer ik altijd te zorgen dat de burgemeester de vergadering opent, dat er 1 tot 3 raadsleden aansluiten én ik nodig mijn collega’s van de afdeling sociaal domein uit op de publieke tribune.”
Reacties