‘Een kind loopt vast als het thuis veel aan z’n hoofd heeft’

Alleen als je zorgeloos kunt leren en spelen, kun je jezelf optimaal ontwikkelen. Onbezorgd naar school kunnen gaan vergroot zo kansengelijkheid. Sommige kinderen staan wat dat betreft 10-0 achter. Wat kun je doen om hen te helpen?

Je herkent ze vast wel in je eigen klas. Het meisje dat er met haar hoofd niet bij is omdat er thuis problemen zijn. De jongen die niet laat zien wat hij in huis heeft door een traumatische ervaring. In Nederland zijn steeds meer kinderen die zoveel aan hun hoofd hebben, dat ze vastlopen op school. Terwijl onbezorgd naar school kunnen gaan juist een belangrijke voorwaarde is voor kansengelijkheid.

Persoonlijke situatie

Marian van Teeffelen is programmacoördinator bij Stichting Kinderpostzegels en houdt zich intensief met dit onderwerp bezig. Hoe komt het dat steeds meer kinderen mentaal onder druk staan? Marian: ‘De gevolgen van de pandemie spelen een rol, net als de snel veranderende wereld. Maar vooral de persoonlijke situatie is van grote invloed. Denk maar aan armoede of aan ouders met ernstige problemen. Dat zijn stressvolle ervaringen voor kinderen.’ 

Nu en later 

Een kind met stress kan niet goed leren. Een hoofd vol zorgen vergroot de kansenongelijkheid dus enorm. En dat is niet alleen vandaag een probleem, maar ook morgen, aldus Marian. ‘Het risico dat deze kinderen later in hun leven óók vastlopen, is heel groot. Met alle persoonlijke en maatschappelijke gevolgen van dien.’

Gelukkig zijn er beschermende factoren, die de gevolgen van stressvolle ervaringen verminderen, benadrukt Marian. ‘Zorgzame relaties bijvoorbeeld. Iemand op wie het kind kan vertrouwen en van wie het steun krijgt. Ook een stabiele en beschermende omgeving is cruciaal, net als sociale betrokkenheid. Verder kunnen deze kinderen veel baat hebben bij het versterken van sociaal-emotionele vaardigheden.” 

Kans op een betere toekomst

Daar komt het werk van Stichting Kinderpostzegels om de hoek kijken. Marian: ‘Onze missie is om kinderen kansen te geven op een betere toekomst. Dus óók kinderen die door zorgen vastlopen op school. Wij helpen hen heel concreet, met projecten waarin de focus ligt op vertrouwen, steun en sociaal-emotionele vaardigheden. Het ene kind is gebaat bij begeleiding door een persoonlijke coach. Het andere kind heeft meer aan een training voor meer zelfvertrouwen. Zo geven we kinderen precies wat ze nodig hebben, zodat ze weer met een vrij hoofd naar school kunnen en zich optimaal ontwikkelen.” 

Kinderpostzegelactie 2022: Geef kinderen wind mee

De Kinderpostzegelactie 2022 (wo 28 sep - wo 5 okt) is bestemd voor kinderen die zo veel aan hun hoofd hebben dat ze vastlopen op school. Samen geven we deze kinderen ‘wind mee’, zodat ze weer met een vrij hoofd naar school kunnen. Doet jouw school al mee? Kijk voor meer informatie op www.actiekpz.nl of scan de QR-code.

Dit artikel is verschenen in PrimaOnderwijs nr. 5 'Kansengelijkheid'.