Digitalisering: professionalisering van Leerkrachten

Kinderen groeien op te midden van voortdurende technologische ontwikkelingen. Schoolteams streven naar een effectieve manier om technologie te integreren, met als doel het leerproces te verbeteren en leerlingen voor te bereiden op de uitdagingen van de 21e eeuw. Deze hulpmiddelen bieden niet alleen toegang tot een schat aan informatie, maar stellen leerkrachten ook in staat om differentiatie in het leerproces toe te passen en leerlingen actief te betrekken bij hun eigen leerproces. Hoe kunnen leerkrachten zich professioneel ontwikkelen?

ICT biedt een breed scala aan mogelijkheden om het leerproces te verrijken en af te stemmen op de individuele behoeften van leerlingen. Interactieve leermiddelen, online samenwerkingstools en adaptieve leerplatforms stellen leerkrachten in staat om op maat gemaakte lesmaterialen te ontwerpen.Deze tools moedigen leerlingen aan om kritisch na te denken, samen te werken en creatieve oplossingen te vinden. Hierdoor wordt niet alleen de digitale geletterdheid van leerlingen vergroot, maar ontwikkelen ook essentiële vaardigheden zoals probleemoplossing, communicatie en samenwerking. 

Scholen lukt het steeds beter om technologie in de lessen op te nemen. Het blijft echter van cruciaal belang om leerkrachten te professionaliseren. Digitalisering staat namelijk niet stil. Dit gaat verder dan alleen technische training en vereist een verschuiving in het pedagogisch denken, evenals het creëren van een cultuur van voortdurend leren. Het bezitten van technologische vaardigheden is niet alleen voldoende; leerkrachten moeten ook in staat zijn om deze vaardigheden doordacht en pedagogisch verantwoord te integreren in hun onderwijspraktijk. Het professionaliseren van leerkrachten op het gebied van ICT is daarom van essentieel belang.

Waarom professionalisering van belang is:

1. Digitaal geletterd zijn: In een wereld die steeds meer door technologie wordt beïnvloed, is het belangrijk dat leerkrachten beschikken over digitale vaardigheden. Door professionele ontwikkeling op het gebied van ict kunnen leerkrachten deze vaardigheden ontwikkelen en up-to-date houden.
2. Voorbereiden op de toekomst: Onze maatschappij en werkplekken veranderen snel door digitalisering. Leerlingen moeten klaargestoomd worden voor een toekomst waarin technologie een belangrijke rol speelt in zowel werk als persoonlijk leven.
3. Verrijking van het leerproces: ICT biedt een scala aan tools en hulpmiddelen die het leerproces kunnen verrijken. Leerkrachten die weten hoe ze ICT moeten gebruiken kunnen de lessen aanpassen aan verschillende niveaus, meer individuele aandacht geven en de betrokkenheid in de klas vergroten.
4. Efficiëntie en productiviteit: ICT kan het geven van lessen makkelijker maken, administratieve taken vereenvoudigen en leerkrachten als geheel productiever laten zijn.
5. Differentiatie in het onderwijs: ICT biedt mogelijkheden voor differentiatie, waarbij leerkrachten de instructie kunnen afstemmen op de individuele behoeften en leerniveaus van hun leerlingen. Dit maakt het onderwijs inclusiever en effectiever.
6. Innovatie en creativiteit: Door leerkrachten te professionaliseren, worden ze aangemoedigd om innovatief te zijn en creatieve benaderingen van lesgeven te verkennen.
7. Levenslang leren: Als leerkrachten hun ICT-vaardigheden blijven ontwikkelen, moedigt dit een cultuur aan van levenslang leren. 

Hoe blijf jij je als leerkracht ontwikkelen?

Voor een bloeiende professionele ontwikkeling in het digitale tijdperk heb je als leerkracht verschillende mogelijkheden:
Opleidingen en Workshops: Schrijf je in voor opleidingen en workshops.
Online cursussen: Verdiep je in online cursussen en trainingen via platforms die zich specifiek richten op educatieve technologie.
Samenwerking en netwerken: Neem actief deel aan professionele netwerken en werk samen met collega’s om kennis en ervaringen te delen.
ICT-coaching: Zoek naar begeleiding van een ICT-coach voor persoonlijke ondersteuning en begeleiding.
Praktische toepassing: Experimenteer actief met digitale tools in de klas en integreer ze in je dagelijkse lespraktijk.
Lezen en onderzoek: Lees relevante literatuur en volg onderzoek op het gebied van educatieve technologie.
Webinars en conferenties: Neem deel aan webinars en conferenties om op de hoogte te blijven van nieuwe trends en innovaties.
Zelfstudie: Verken nieuwe tools en pas ze proactief toe in je onderwijspraktijk door zelfstudie.

Uitgelicht: de ICT-coach

Een ICT-coach kan effectief kan zijn in een professionaliseringsproces:

1. Individuele Begeleiding: De coach fungeert als mentor voor leerkrachten tijdens hun digitaliseringsreis. De coach biedt persoonlijke begeleiding, beantwoordt vragen en helpt bij technische uitdagingen.
2. Professionaliseringsplanning: Samen met schoolleider stelt een ICT-coach een professionaliseringsplan op. Hierbij worden de behoeften van leerkrachten geïdentificeerd,  trainingssessies gepland en workshops gecoördineerd.
3. Demonstraties en workshops: De ICT-coach organiseert sessies om nieuwe technologieën te laten zien. Zo leren leerkrachten niet alleen hoe de tools werken, maar ook hoe ze die goed kunnen gebruiken in de klas.
4. Feedback en Evaluatie: Belangrijk is het regelmatig verzamelen van feedback en het evalueren van de professionaliseringssessies, om aanpassingen te maken en de professionalisering te verbeteren.
5. Aanmoedigen van Innovatie: De ICT-coach moedigt innovatie en experimenteren aan. Leerkrachten worden gestimuleerd om nieuwe digitale tools te ontdekken, creatief te zijn in hun lesgeefbenadering en samen te werken en goede werkwijzen te delen.
6. Persoonlijke Aandacht: Doordat een coach de focus vooral kan leggen op individuele behoeften, krijgen leerkrachten persoonlijke aandacht. Dit vergroot het gevoel van zelfvertrouwen en bekwaamheid.

Mijn pad naar lerarenontwikkeling

Sinds 2020 ben ik zelf ICT-coach en breng ik de bovengenoemde punten in de praktijk. Als effectieve coach blijf ik ook zelf leren en voorzie mijn collega’s van actuele en relevante informatie. 

Door mijn betrokkenheid bij een bovenschools ICT-netwerk, krijg ik ook de mogelijkheid om voort-durend te experimenteren met nieuwe technologieën. In mijn klas acteer ik als pionier door alles uit te proberen, van baanbrekende educatieve tools tot nieuwe onderwijsbenaderingen. Mijn bevindingen deel ik met de bredere onderwijsgemeenschap 
door regelmatig artikelen te schrijven. Mijn artikelen bieden een inkijkje in mijn ontdekkingsreis en fungeren als een bron van inspiratie en informatie voor mijn collega’s, zowel binnen als buiten mijn schoolstichting. 

Dit artikel is verschenen in PrimaOnderwijs nr. 3 'Professionalisering'