De video's van deze economiedocent zijn razend populair

Dankzij zijn lesvideo’s heeft René Katerbarg, economiedocent en ambassadeur van De Baan van het Leven, tijdens de les meer tijd voor rekenvaardigheid en praktijkopdrachten. De leraar werd eerder bekend van de Eco Show, waarin leerlingen op een ludieke manier meer leren over bijvoorbeeld btw en import en export. 

Het oogt als het begin van een James Bond-film. René Katerbarg nipt eerst aan een drankje, later zit hij in smoking inclusief vlinderstrik achter de pc. 008 verzekeringen, een verzekering voor geheim agenten, kost 450.000 euro per maand. Snel afsluiten maar, want hij is een boef in een geheime basis op het spoor. Gelukkig heeft die crimineel een opstalverzekering voor het geval zijn kasteel wordt opgeblazen.Het is een ludieke intro van een video waarin de leerlingen een mini-college krijgen over schadeverzekeringen. Met leuke illustraties en graphics krijgen ze een uitleg over de hoogte van premies en risico’s van verzekeraars.

Filmpjes als energizer

De video’s zijn een hit, diegene over James Bond werd bijvoorbeeld al 20.000 keer bekeken. ‘Ze waren eigenlijk alleen voor mijn eigen vmbo-leerlingen bedoeld’, aldus René die lesgeeft op het Hondsrug College in Emmen. ‘Maar ik hoor dat ze ook op andere scholen worden gebruikt. Ze zijn bedoeld als energizer, voor het begin van de les als we een nieuw onderwerp gaan bespreken. De leerlingen kijken voor hun plezier, maar leren stiekem veel.’

Opkomst van YouTube

Hij maakt de video’s samen met zijn collega Jeroen Lamberts. Samen werden ze genomineerd voor de titel Online Filmleraar van het Jaar 2020. Direct na het zien van de video kunnen de leerlingen hun kennis testen met een interactieve quiz. ‘Acht jaar geleden begon lesgeven via YouTube een beetje op te komen, maar er was toen nog niet veel materiaal in Nederland. Ik vond de video’s van JORTgeschiedenis leuk, maar zag nog geen noodzaak om zelf aan de slag te gaan’, vertelt René.Dat veranderde toen de meivakantie in 2013 heel ongunstig viel ten opzichte van de eindexamens. René kon zijn leerlingen voor de examenweek lang niet zien. ‘Ik besloot om vier video’s te maken. Dat hielp, de eindexamenscore van mijn klas was beter dan die bij andere scholen en leerlingen waren enthousiast.’

De Eco Show

Het idee voor de Eco Show was geboren. Humoristische sketches zorgen ervoor dat de leerlingen er massaal naar kijken. Het kanaal heeft 2500 abonnees en de best bekeken video’s zijn 46.000 keer bekeken. ‘We leggen ingewikkelde dingen op een simpele manier uit. En de humor erbij slaat aan. We filmen alles voor een greenscreen. Met een filmpje zijn we een paar dagen bezig, dat doe ik samen met Jeroen in mijn vrije tijd.’ René zet de video’s bewust openbaar. ‘In het begin was het alleen bedoeld voor mijn leerlingen in Emmen. Maar als ik er iemand in Rotterdam mee kan helpen, waarom niet. Ik had ook pas door hoe populair het was toen op een studiedag verschillende docenten naar me toe kwamen en een selfie wilden nemen.’

Leerdoelen bij video’s

Ook maakt René sinds 2019 gewone lesvideo’s. Hij startte ermee omdat hij constateerde dat een aantal vaardigheden, zoals rekenvaardigheid, langzaam achteruit gingen bij zijn leerlingen. Hij wilde meer tijd in zijn les hebben om te rekenen. Die lesfase waarin hij soms wel een halfuur lang aan het woord was, kon ook wel samengevat worden in een video van zes minuten. De video’s zijn gekoppeld aan de hoofdstukken en paragrafen in het economieboek. Ieder filmpje begint met leerdoelen. ‘Ik kan laten zien dat ik brutowinst en nettowinst kan berekenen en ik kan arbeidsproductiviteit berekenen en weet hoe een bedrijf dit kan verhogen’, zo luiden bijvoorbeeld de leerdoelen bij een video uit 2020. Er volgt een video van maximaal tien minuten met meerdere powerpoints, waarna de leerdoelen weer voorbij komen. Daarna moeten de leerlingen een aantal vragen beantwoorden. Het bijkomend voordeel van een opgenomen college: de leerlingen kunnen pauzeren wanneer ze willen of een stukje herhalen als ze iets niet snappen.

Handige hulp bij examens 

‘De lesvideo’s hebben een compleet ander doel dan de grappige energizers van de Eco Show. Door alleen de Eco Show te kijken, haal je je examen nog niet. De serieuzere video’s zijn enorm populair, in de statistieken zie je een enorme piek net voor de examens. En van een oud-leerling hoorde ik dat ze zelfs op het hbo bekeken worden. Ze zijn ook echt op leerdoelen geënt; dit is wat je moet kunnen bij je examen.’ De resultaten van de vragen die de leerlingen moeten beantwoorden op basis van de video’s, krijgt René voor de les te zien. Dan weet ik ook of ze het begrepen hebben. De leerlingen die nog hulp nodig hebben, krijgen in een hoefijzervorm in de klas extra instructie. De andere leerlingen kunnen dan aan hun rekenvaardigheid gaan werken.’

Episch Onderwijs

Inmiddels is René met een nieuw project gestart, de website Episch Onderwijs. Het gaat om video’s, podcasts en blogs voor docenten. Hoe houd je een goed oudergesprek? Hoe ga je om met een moeilijke klas? Hoe motiveer je je leerlingen? ‘Het idee is dat ze de kennis van de docentenopleiding opfrissen en hopelijk zelfs aanvullen, maar dan alsof een goede vriend het je vertelt. En we proberen docenten via blogs en podcasts evidence informed te informeren en inspireren.’ Ook bij deze video’s is aandacht voor humor. ‘Heb je regelmatig moeilijke klassen? Vertonen jouw leerlingen gedrag dat jij niet wilt? Leidt dit gedrag tot eindeloze discussies met die leerlingen? Gefeliciteerd, je bent een volstrekt normale leraar.’

Meer informatie? 

Over René: www.meneerkaterbarg.nl
Episch Onderwijs: www.epischonderwijs.nl
De Eco Show: www.deecoshow.nl 
De Baan van het Leven: www.debaanvanhetleven.nl

Dit artikel is verschenen in PrimaOnderwijs nr. 4 'Digitale geletterdheid - maar hoe dan?!'.