De branche met volop ontwikkelkansen: installatietechniek

“Iedere leerling zou kennis moeten maken met de installatiebranche die voortdurend verandert. Praktisch bezig zijn hoort er nog steeds bij, maar de technieken en technologieën zijn enorm ontwikkeld, denk bijvoorbeeld aan virtual- en augmented reality. Daarnaast is er een duidelijke IT-component. Je kunt alle kanten op binnen de installatiebranche. Er zijn bijvoorbeeld mensen nodig om te ontwerpen, te adviseren of contact te hebben met klanten”, vertelt Sven Asijee, directeur van Wij Techniek. Om alle voordelen van de branche aan jouw leerlingen kenbaar te kunnen maken, heeft Wij Techniek de campagne ‘Installatie verbindt alles’ ontwikkeld.

De branche biedt vele aantrekkelijke vooruitzichten. Denk bijvoorbeeld aan de baangarantie voor lange tijd. “Daarnaast willen jongeren graag bijdragen aan grote maatschappelijke vraagstukken. De leerlingen van nu kunnen van grote betekenis zijn voor de energietransitie en de duurzaamheidsslag”, vertelt Sven. Er is veel vraag naar mensen die mee kunnen helpen om hiervan een succes te maken. We hebben te maken met de situatie waarin we zowel moeten onderhouden als gaandeweg vervangen. Denk bijvoorbeeld aan cv-ketels die we deels moeten onderhouden en deels moeten vervangen voor (hybride) warmtepompen.”

“Installatietechniek is een enorme groeisector. En door leerlingen op tijd met deze branche in aanraking te laten komen, kunnen ze vroegtijdig nagaan of de branche bij hen past”, aldus Sven. Hij benoemt bijvoorbeeld de toename in de hoeveelheid werk: “De orderportefeuille van veel bedrijven is echt groot. Klanten wachten lang voor ze aan de beurt zijn. Ook nemen sommige nieuwe technieken meer tijd in beslag. Het vervangen van een cv-ketel kost één persoon een halve dag werk, maar het installeren van een hybride warmtepomp is 1 dag werk voor twee personen.“

Stijgende waardering

“De waardering voor installatietechnische beroepen zit enorm in de lift en niet alleen door de waardevolle bijdrage aan de bestaande maatschappelijk vraag-stukken. Dat de praktische intelligentie van deze werknemers hard nodig is werd wel duidelijk tijdens de coronacrisis. Service en onderhoud zijn essentieel, want zonder techniek valt alles uit. We horen ook vanuit de branche dat de stijgende waardering te merken is aan de beloning”, voegt Sven toe.

Zeg je installatietechniek, dan zeg je ontwikkelmogelijkheden. Die doorlopende aandacht voor opleiding en ontwikkeling is ingebed in de branche. “Onder meer vanuit een heel praktisch oogpunt, want de warmtepomp die nu geïnstalleerd wordt, heeft over een jaar een nieuwe versie. Ook normen veranderen. Dus werknemers blijven door opleiding bij de tijd”, licht Sven toe. “Er liggen mooie opleidings- en begeleidingspaden klaar. Ook daarin blijven we vernieuwen.” Wij Techniek investeert vanuit een regierol in de opleidingsinfrastructuur. “We zijn bijvoorbeeld bezig met leer- en loopbaanpaden omdat we graag meedenken met werknemers. We willen kijken naar de stappen die ze al hebben gezet, om een volgende stap te kunnen aanbieden. Het is mooi als de werknemer zelf het initiatief neemt in de eigen ontwikkeling.”

Praktijk en coaching

Voor de nieuwe instromers is er het startersbrede programma waarbij aandacht is voor persoonlijke ontwikkeling, nieuwe technieken en samenwerking. “Om vmbo-ers goed op te leiden, kent deze branche zogenaamde bedrijfsscholen en opleidingsbedrijven. Zij bieden deze studenten extra praktijkbegeleiding met veel aandacht voor de persoonlijke ontwikkeling en coaching.” Dat er jaarlijks een topcoachverkiezing plaatsvindt, geeft wel aan hoe belangrijk de branche deze opleidingsbedrijven en bedrijfsscholen vindt en de rol die praktijkbegeleiders en -opleiders hierin spelen. Andere stappen in ontwikkeling zijn die van bijvoorbeeld monteur, naar 3D-tekenaar of management. “We stimuleren de algehele ontwikkelcultuur. We willen dat werknemers zelf regie nemen over hun loopbaan. We hebben daarvoor diverse goede programma’s die eraan bijdragen dat gesprekken tussen werkgever en -nemer kunnen plaatsvinden en die werknemers die een volgende stap willen zetten stimuleren.”

Ook voor havisten interessant

Samen met het (beroeps)onderwijs werkt Wij Techniek aan de doorlopende leerlijn. Ook voor BOL-studenten en havisten is het interessant. “Havisten kunnen ook via het mbo naar het hbo of een Associate Degree-opleiding, waarbij het op het mbo mogelijk is om duaal aan de slag te gaan. Daar zit ook een koppeling met ‘Be an Engineer’, een samenwerkingsinitiatief van hogescholen en bedrijven.” 

Wij Techniek zet zich op veel fronten in voor de branche, zo praat de organisatie formeel mee over de invulling van het onderwijs. Daarnaast is de non-profitorganisatie heel actief in de regio als het gaat om samenwerking tussen onderwijs en bedrijven. “We kunnen bijvoorbeeld voor gastlessen zorgen, waarbij een klas op bezoek gaat bij een bedrijf.” Andere activiteiten zijn deelname aan de FIRST® LEGO® leaque, verschillende Technasiaprojecten en deelname aan Vakkanjers samen met de twee andere grote techniekfondsen. Sven licht graag een tipje van de sluier op: “Volgend jaar (2025-2026) is het 25-jarig bestaan van Vakkanjers. Wij trekken dan op met André Kuijpers.”

Dit artikel is verschenen in PrimaOnderwijs nr. 3 'Professionalisering'