De basisteams van het Masterplan Basisvaardigheden

De basisteams zijn een belangrijk onderdeel van het Masterplan Basisvaardigheden. Wat gaan zij doen? En wat kunnen ze voor jou als school betekenen?

Michiel Boele van Hensbroek is teamleider basisteams bij OCW. “De basisteams zijn de concrete ondersteuning bij het masterplan. Het plan bestaat uit verschillende pijlers, zoals: beschikbaarheid van effectieve leermiddelen, aansluiting tussen de school en haar omgeving en het ontwikkelen van een goed landelijk curriculum. Dat zijn vaak grote, langdurige opdrachten. Met het masterplan wil de minister individuele scholen ook snel helpen. Dat gaan de basisteams doen. Verschillende onderwijsadviseurs stellen deze teams op verzoek en naar behoefte van de school samen. Miranda is er daar een van.” 

Verschillende onderwijsadviseurs             

Voordat Miranda van Baaren deze opdracht aannam, werkte ze de afgelopen 13 jaar als adviseur onderwijs en kwaliteit en heeft ze meegeholpen met het opbouwen van een nieuwe school. “Dat vind ik het mooie, we hebben allemaal een onderwijsachtergrond, met specifieke kennis en ervaring. De mijne is primair onderwijs, mijn collega’s zijn onder andere specialist in burgerschapsonderwijs, wiskunde en zorg.”
De onderwijsadviseurs zijn ook om die reden aangenomen. Michiel: “Ze vullen elkaar mooi aan, ze kunnen met vragen bij elkaar terecht. Ieder lid heeft een bepaalde regio van Nederland.” Voor Miranda is dat Utrecht en Friesland. “De afgelopen weken heb ik de eerste telefonische intakegesprekken gedaan met scholen. Dat is stap één: het in kaart brengen van de behoeftes van een school. Per basisvaardigheid bespreken we waar een school hulp bij nodig heeft. Vervolgens ga ik, samen met een van mijn collega’s op bezoek.”

Bij de intake houdt ze niet alleen rekening met de basisvaardigheden. “Vaak is er achterliggende problematiek, zoals de omgeving waarin de school staat, NT2 of de professionaliseringscultuur. Je kunt dat niet los van elkaar zien. Wat ik merk in de gesprekken is dat de scholen ook daar graag hulp bij willen. Overigens, ik bespreek altijd de haalbaarheid. ‘Wat zijn je prioriteiten? Als ik je over een jaar spreek, wat wil je dan echt behaald hebben?’"

Bouwen aan een duurzaam kennisnetwerk

Als de hulpvraag duidelijk is, gaat de onderwijsadviseur aan de slag om een team rond de school samen te stellen. Elke school krijgt een team op maat. “We willen zoveel mogelijk publieke ondersteuning”, zegt Michiel. “Er is namelijk al veel kennis bij die organisaties. Neem Kennisnet, die kunnen scholen helpen op het gebied van digitale geletterdheid. Het Expertise-punt Burgerschapsonderwijs is recent opgezet om scholen te helpen met hun burgerschapsopdracht. De komende maanden gaan we in gesprek met nog meer publieke partijen: wat kunnen zij het onderwijs bieden. Zo bouwen we aan een groot en duurzaam kennisnetwerk.” 

“Veel scholen hebben weinig zicht op die publieke partijen”, vult Miranda aan. “Naast de individuele scholen helpen, vergroten we dus het netwerk. We willen scholen ontzorgen en ondersteunen.” Dat betekent niet dat een school niets hoeft te doen. “Een school houdt de regie, schrijft het plan van aanpak en houdt de controle over het proces. Onderwijsadviseurs helpen vooral om het vraagstuk goed in kaart te brengen en het team te formeren.” Dat de school de regie houdt is een van de drie uitgangspunten voor de basisteams. “Daarnaast moet het over basisvaardigheden gaan”, zegt Michiel. “En de scholen zijn geselecteerd op basis van de subsidieregeling. Dit jaar krijgen 144 scholen ondersteuning van een basisteam.” Van Baaren wil het woord team verduidelijken. “Een school wil bijvoorbeeld een bibliotheek opzetten en het rekenonderwijs doorlichten. Voor beide onderwerpen zoeken we een goede organisatie. Die twee werken niet per se samen. De hulpvraag staat centraal.”

Enthousiasme en expertise

In december bezoekt Miranda de scholen waarmee ze de intake heeft gedaan. “Dat doen we met twee onderwijsadviseurs. Een van de scholen vertelde dat door Corona het rekenonderwijs is ingezakt, de wens is om dat te verbeteren en om rekenen te integreren in andere vakken. Dan neem ik de rekenspecialist mee. Ik word dan weer meegevraagd als het om primair onderwijs gaat. Ik vind dat niet alleen effectief, maar ook erg mooi. Je leert van elkaars expertise. Ik vind dit een topbaan.” Dat enthousiasme ziet Michiel bij alle onderwijsadviseurs. “Ze hebben de drive om de scholen te helpen om iets nieuws te doen. Datzelfde enthousiasme proef ik uit de gesprekken met de scholen. ”Hij ziet de onderwijsadviseurs ook als een schakel tussen veld en beleid. “Aan de ene kant kunnen de adviseurs ons beleid uitleggen: waarom hebben we dit zo ingericht. Misschien belangrijker nog is dat zij de verhalen, wensen en signalen van scholen kunnen doorgeven aan de ambtelijke top. Die staat daar erg voor open.”

Leernetwerken

“Ik zie onszelf als de buitendienst van OCW”, vult Miranda aan. “Ons belangrijkste doel is dat we scholen willen helpen. Daarom neem ik voor de gesprekken in december echt de tijd. Ik wil bij een school weggaan met een wederzijds goed gevoel. De vragen die ik krijg zijn zaken die ik in mijn eigen loopbaan heb ervaren, uitgezocht en opgelost. Die kennis zet ik graag in.” Naast de inzet van de basisteams hoopt Miranda dat er ook leernetwerken ontstaan. “Veel scholen hebben dezelfde vragen. Hoe mooi is het dat die met elkaar praten en van elkaar leren. Wij en de scholen investeren nu zodat er over een jaar iets moois en duurzaams staat."

Meer informatie? Kijk op www.rijksoverheid.nl/basisvaardigheden

Dit artikel is verschenen in PrimaOnderwijs nr. 3 'Ga voor ontwikkeling én groei'.