Bezig met laden...
Hoe zorg je dat de politiek geen ver-van-je-bed-show is voor jongeren? Hoe enthousiasmeer je ze voor onderwerpen zoals besluitvorming, wat niet per se iets is waar studenten doorgaans voor warmlopen. ProDemos, huis voor democratie en rechtsstaat, weet raad met deze vragen. ProDemos verzorgt al jaren gratis educatieve programma’s zowel in politiek Den Haag als op scholen, gemeente- en provinciehuizen door heel Nederland.
Een van de educatieve programma’s is het Provinciespel waarbij mbo-studenten, onder leiding van een begeleider van ProDemos, de Statenzaal van het Provinciehuis bezoeken en aan de hand van een plattegrond hun eigen provincie inrichten naar hun wensen. En dat daadwerkelijk vanaf de stoelen van de Statenleden.
Educatief Expert van ProDemos Jonnick Kirwan: “Bij ProDemos kennen we de meerwaarde van dingen leren door te doen. En het liefst op de plekken waar het gebeurt. Op die manier beklijft de informatie beter en wordt het ook concreet voor studenten. Tijdens het Provinciespel leren ze met elkaar te overleggen, naar elkaar te luisteren en meningen te beargumenteren. Daarnaast krijgen ze kennis over staatsinrichting en bestuurskunde. Daarmee zijn de educatieve programma’s van ProDemos een waardevolle aanvulling op reguliere lesmethoden en op wat docenten zelf in het klaslokaal kunnen doen.”
ProDemos heeft bewust gekozen voor mbo-studenten als primaire doelgroep voor het Provinciespel. Hester IJgosse is projectleider en vertelt: “Mbo-studenten zijn onbewust vaak heel regionaal georiënteerd. Mbo-scholen zijn doorgaans regionale instellingen die studenten hebben uit allerlei omliggende gemeenten. De studenten lopen daarnaast vaak stage in de regio en hun sociale leven speelt zich er ook af. En voor al die zaken zijn ze aangewezen op voorzieningen waar de provincie overgaat zoals de infrastructuur, het bevorderen van werkgelegenheid en de leefbaarheid van de provincie.”
Wat is het Provinciespel?
Tijdens het eerste deel van het spel leren de studenten over verschillende onderwerpen waarmee de provincie te maken heeft. Om hun provincie vervolgens naar wens in te richten, hebben de studenten een groot aantal spelblokken met voorzieningen tot hun beschikking. Denk aan streekvervoer, kassen, een festivalterrein, winkelcentra, kantoorruimten, megastallen, asielzoekerscentra, oplaadpunten voor elektrisch auto’s, zorgpleinen, treinvervoer of bossen.
Jonnick legt uit: “Na een algemene uitleg krijgen de studenten de opdracht om in groepjes een eigen partij te vormen. De studenten kunnen binnen hun partij een passende rol pakken, denk aan de woordvoerder, fractievoorzitter, secretaris en fractieleden. Ze formuleren de visie van de partij en bedenken wat zij willen toevoegen aan de provincie, bijvoorbeeld meer werkgelegenheid. Dan kunnen ze vanuit die visie voor een bepaald blok gaan.”
Nadat de studenten in verschillende rondes hebben gestemd over elkaars voorstellen, wordt er ook stilgestaan bij de actualiteit. In het tweede deel van het spel gaat het namelijk over een grote opgave waar provincies mee te maken hebben: de energietransitie. Studenten krijgen te horen dat we er in Nederland voor moeten zorgen dat de helft van de energie die in Nederland gebruikt wordt, ook in Nederland wordt opgewekt. De studenten krijgen een factsheet met verschillende alternatieven om energie op te wekken met de kenmerken daarbij. Bijvoorbeeld of een alternatief vervuilend is of juist erg duur. Zij moeten als partij dan gaan bepalen welke energievorm zij willen faciliteren binnen hun provincie. Ze onderbouwen hun standpunt en gaan met elkaar in debat. Uiteindelijk wordt er één energievorm bepaald.
Naast het spelgedeelte, spannen provincies zich daarnaast vaak in om één of twee Statenleden af te vaardigen. Zij gaan dan aan het eind van het spel met de klas in gesprek over hun werk en beantwoorden vragen.
Ervaring van mbo Scalda met het spel
Ook de studenten van de Zeeuwse mbo Scalda bezoeken dankzij het Provinciespel de Statenzaal van de Middelburgse Abdij. Bij binnenkomst zegt een van de studenten: “Het is heel bijzonder om in een officiële zaal waar echte Statenleden komen, te debatteren over wat er moet gebeuren in Zeeland.”
Ze worden ontvangen door educatief begeleider van ProDemos Rosalie van Gilst. Een student vraagt haar: “De echt belangrijke beslissingen nemen ze toch in Den Haag?” Rosalie reageert: “Het is goed om te kijken naar de Eerste en Tweede Kamer: daar gaat het over zaken zoals studiefinanciering of het eigen risico. Maar de provincie besluit bijvoorbeeld of er meer of minder bussen rijden, of waar gebouwd kan worden.”
Rosalie maakt de studenten wegwijs in de organisatie van het provinciebestuur, ze vertelt over de kunst van het debat en legt het verschil tussen een Statenlid en een Gedeputeerde uit aan de aanwezige jongeren. “Die slaperige gezichten die een half uur geleden de bus uitstapten, zijn in geen velden of wegen meer te bekennen”, stelt mbo-docente Nora Sator tevreden vast. “Dat is de kracht van ProDemos: leerlingen ervaren direct dat ze leven in een democratische samenleving en dat hun inbreng onmisbaar en zeer gewenst is. Dat activeert en motiveert hen vervolgens om hun rol als burger verder vorm te geven. Verkenning en verdieping van de theoretische kaders, evenals een kennismaking met de moeilijkheden en uitdagingen van het democratische bestel en rond burgerschap volgen dan vanzelf op de voet. Ik werk graag samen met ProDemos omdat ze zo goed aansluiten bij de leefwereld van jongeren. Het maakt de programma’s niet alleen leuk maar ook bijzonder effectief.”
Harry van der Maas, lid van de Gedeputeerde Staten bij provincie Zeeland.
Harry van der Maas heeft onder meer jongerenparticipatie in zijn portefeuille. “De jongeren die ik spreek, onder meer tijdens het Provinciespel, zijn heel betrokken bij de inhoudelijke thema’s die in onze provincie spelen, denk aan openbaar vervoer, groen en huisvesting. Maar ze weten nog niet precies wat de rol van de Provincie daarin is en hoe de besluitvorming werkt.”
Provincie Zeeland doet graag mee met het Provinciespel. Gedeputeerde Van der Maas: “Ik wil jongeren graag de waarde van democratie bijbrengen en met het Provinciespel van ProDemos kan dat spelenderwijs. Mijn ervaring is ook dat de jongeren echt betrokken zijn tijdens dit spel. En natuurlijk zit er verschil in. Voor de ene jongere is dit een leuke middag vanwege de beleving in de Statenzaal en de andere jongere die al wat over politiek weet, geniet van het debatteren.”
Gedeputeerde Van der Maas merkt dat de jongeren onder de indruk zijn van de Statenzaal: “Van het gebouw en van de inrichting. Op het moment dat ze hier zijn, zijn ze echt in het hart van de democratie. Hier zitten ze in de luxe stoelen en praten door de microfoontjes. En die beleving zorgt ervoor dat ze de informatie beter onthouden. We laten jongeren zien waar de voorzitter, de commissaris van de Koning zit. Ik vertel meer over mijn rol als gedeputeerde en geef de jongeren een inkijkje in de posities van de fracties. Ze zien aan de fysieke inrichting hoe het werkt in de praktijk.”
Voor de Provincie Zeeland is het spel ook een manier om met deze groep in contact te komen. “We praten vaak over deze doelgroep. Zij zijn de toekomst, maar ze zijn nog niet vertegenwoordigd in Provinciale Staten. Dat kan pas vanaf 18 jaar. Maar er zijn weinig jonge Statenleden. Een fysieke ontmoeting op de plek waar het gebeurt, heeft echt meerwaarde. We worden gevoed met hun ideeën. We horen dan ook direct wat er leeft onder de jongeren. Hier kunnen wij als bestuurders veel van leren. Dankzij dialoog krijg je meer begrip voor elkaar. Én we wekken hun interesse. We merken ook dat jongeren via het Provinciespel aansluiten bij onze andere activiteiten die we organiseren op het gebied van jongerenparticipatie.”
De Provincie Zeeland is tevreden met ProDemos. Gedeputeerde Van der Maas besluit: “De kwaliteit is goed en de spelbegeleiders hebben veel kennis hoe met de groepen om te gaan.”
Provinciespel in het kort
- Doe gratis mee
- Maak gebruik van de reiskostenregeling
- Het spel is in alle provincies te spelen
- De duur van het Provinciespel is 2 uur
- Mogelijkheid om in gesprek te gaan met een statenlid
Hester: “Via de website van ProDemos is te vinden welke provincie wanneer beschikbaar is voor een bezoek. “Maar”, benadrukt Hester, “als er geen geschikte tijd tussen staat, is een onderwijsinstelling welkom om ons te mailen via . We willen zoveel mogelijk studenten de mogelijkheid bieden om kennis te maken met de provinciale politiek en daarom zijn we heel flexibel: wil je graag komen maar past het niet in de agenda? Zijn er andere obstakels? Bel of mail ons vooral met je behoefte of vragen, zodat we samen kunnen kijken wat mogelijk is bij de school en/of de provincie.”
Meer burgerschapsprogramma’s voor mbo
Het aanbod van ProDemos voor het mbo is groot. Naast het Provinciespel, de rondleidingen aan de Eerste en Tweede Kamer, de gastlessen op scholen, de lespakketten en de regionale jaarlijkse docentendagen, heeft ProDemos nog veel meer te bieden.
Een van de voorbeelden is de gastles Regels & Rechten. In die les gaat het erom hoe de rechten van verschillende groepen in de maatschappij zich tot elkaar verhouden en soms ook botsen. Een ingewikkeld concept, maar door het in een spelvorm te gieten waarbij de deelnemers een mogelijke demonstratie op de snelweg moeten bespreken, leren de leerlingen heel snel wat de dynamiek is.
Een ander voorbeeld is het Grondrechtenfestival. Dat verzorgt ProDemos samen met de Nederlandse Jeugdraad. Het gaat om een hele dag vol kennis en verbinding, met tal van activiteiten, workshops en gastsprekers rond het thema grondrechten.
De Gastles Politieke Partijen behoort ook tot de mogelijkheden. Hierin leren jongeren snel een politiek kompas ontwikkelen. In maximaal twee uur leren ze de assen links-rechts en conservatief-progressief herkennen, waarna ze een eigen partij oprichten.
Een volledig overzicht van programma’s is te vinden op de website van ProDemos: https://prodemos.nl/programmas/?programma-level=mbo
Heb je hulp nodig bij de keuze of wil je bepaalde filters gebruiken, dan kun je de Keuzehulp gebruiken via deze link: https://keuzehulp.tools.prodemos.nl/?c=1
Over ProDemos
ProDemos is het ‘Huis voor democratie en rechtsstaat’. ProDemos legt uit wat de spelregels zijn van de democratie en de rechtsstaat en laat zien wat je zelf kunt doen om invloed uit te oefenen – in de gemeente, het waterschap, de provincie, het land en de Europese Unie.
De educatieve programma's van ProDemos vinden bij voorkeur plaats op de plek waar het gebeurt. Dus in politiek Den Haag, bij de rechtbank of op het gemeente- of provinciehuis. De bedoeling is dat leerlingen en studenten zoveel mogelijk leren door zelf te ervaren, zo beklijft de stof het beste en is het aanbod echt een aanvulling op reguliere lesmethodes. Denk naast rollenspellen ook aan scholierenverkiezingen. Tijdens deze verkiezingen ervaren studenten en leerlingen zelf hoe het is om te stemmen en hoe het stemproces in zijn werk gaat.
Reacties