Bezig met laden...
Hoe leg je als docent de verbinding tussen de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en het vak burgerschap? Het 4FREE magazine van het Nationaal Comité 4 en 5 mei biedt docenten een perfect naslagwerk om hun lessen nog beter voor te bereiden.
Vrijheid van meningsuiting, democratie, ongelijkheid, slavernij, onderdrukking, maar ook vrijheidsbeperking zoals nu in coronatijd. Het zijn thema’s van alle tijden en ze passen perfect in lessen over burgerschap. Wanneer voel jij je vrij en wanneer staat jouw vrijheid onder druk? Welke discussie kun je daarover voeren in de klas? Welke musea kun je bezoeken, zijn er interessante verhalen om te lezen of documentaires om te zien? Het vak burgerschap was al verplicht op het mbo en vanaf komend schooljaar ook op het primair en voortgezet onderwijs. Aan scholen om te bedenken hoe ze daar invulling aan gaan geven. Dat is mooi, maar tegelijk ook niet zo eenvoudig, want welke keuzes maak je voor dit vak en hoe zorg je met beperkte middelen en menskracht voor invulling van hoge kwaliteit?
Doortrekken naar de huidige tijd
‘Ons antwoord daarop is 4FREE’, zegt Julia Sarbo van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. ‘Het idee is om verhalen en gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog te verbinden aan burgerschap. Dat kan heel goed, denken wij. Want je hoeft natuurlijk geen kennis te hebben van ieder facet van de Tweede Wereldoorlog om te begrijpen wat er toen aan de hand was. Aan de hand van de thema’s die toen en nu van belang zijn, kun je als docent een lijn trekken naar de huidige tijd. Wat kun je doen als je het ergens niet mee eens bent, bijvoorbeeld. Maar ook: hoe werkt verzet en waarom doen mensen dat? Samen met de klas kun je nadenken en discussiëren over sociaal culturele en politieke componenten van burgerschap. Maar ook over de complexiteit van het thema en dat niet alles altijd zwart-wit is.’
Van alle tijden
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei maakt al langer lesmateriaal voor leerlingen op het basis- en voortgezet onderwijs. ‘Het Denkboek maken wij voor groep 7 en 8’, legt Sarbo uit. ‘Ook dat heeft als rode draad de Tweede Wereldoorlog, die weer wordt doorgetrokken naar de tijd waarin we nu leven.’ Voor het voortgezet onderwijs en het mbo is er 4FREE in twee vormen: als online platform met vragen en leuke opdrachten voor jongeren over vrijheid en burgerschap én een magazine voor docenten ter inspiratie voor lessen over dit thema. ‘Een aantal van deze thema’s heeft te maken met de Tweede Wereldoorlog’, gaat Sarbo verder. ‘Maar een aantal ook niet. En dat hoeft ook helemaal niet, want vrijheid, democratie en burgerschap zijn natuurlijk van alle tijden.’
Digitale lessen voor jongeren
Online, op www.4free-now.nl, zijn digitale lessen te vinden voor jongeren vanaf ongeveer vijftien jaar. ‘Het online lesmateriaal bestaat uit films met vragen voor in de klas’, licht Sarbo toe. ‘In de film is Sara (15) in gesprek met Trijneke. Sara is met haar familie gevlucht voor de oorlog in Syrië. Trijneke heeft als jong meisje de Tweede Wereldoorlog meegemaakt. Ook Wahhab uit Irak en Emmy, een Joodse overlevende van de oorlog, spreken met elkaar. In de films zie je hoeveel overeenkomsten hun levens vertonen, ondanks het grote leeftijdsverschil. De online omgeving bevat daarnaast vier korte filmclips over de Four Freedoms, over de vrijheid van meningsuiting, van geloof en de vrijwaring van angst en van armoede. Deze vier onderwerpen worden door jongeren besproken. Aansluitend kan het gesprek in de klas voortgezet worden.’
Magazine voor docenten
Het 4FREE magazine staat vol met inspirerende voorbeelden waarin burgerschap en geschiedenis met elkaar verbonden worden. Sarbo: ‘Het is ons doel om te laten zien welke raakvlakken er zijn en hoe docenten op een goede en aansprekende manier hierover kunnen lesgeven. Bijvoorbeeld de belangrijkste uitgangspunten bij lessen over de Holocaust of lesgeven over vluchten voor oorlog. Geen eenvoudige onderwerpen natuurlijk. Door het blad kunnen docenten zich er beter in verdiepen en hun lessen nog beter voorbereiden.’
Online games in de les
Het 4FREE magazine biedt docenten een perfect naslagwerk om hun lessen nog beter voor te bereiden. Het telt maar liefst 88 pagina’s vol tips en inspiratie om hun lessen burgerschap nog interessanter te maken en beter te laten aansluiten op de belevingswereld van hun leerlingen. Sarbo: ‘Zo kun je lezen over een bezoek aan museum Groesbeek bijvoorbeeld, waar wij een review over schreven, over de rol van Amerikaanse vrouwen in de Tweede Wereldoorlog en hoe zij de oorlogsindustrie draaiende hielden. Het bevat ook een groot artikel over democratisch burgerschap. Hoe kun je daar les over geven? Maar ook: hoe ga je in de les om met online games over de oorlog? Want natuurlijk zijn die leuk en spannend maar ze kunnen alleen aanvullend zijn en nooit in de plaats komen van historische bronnen.’
Ook het 4FREE magazine bestellen?
Het 4FREE magazine is onlangs verschenen met een oplage van tienduizend stuks. Docenten kunnen een gratis exemplaar bestellen via www.onderwijsinformatie.nl/4free.
Ga voor meer informatie over 4FREE naar www.4free-now.nl
Reacties